Η Σφαγή του Διστόμου - 10/6/1944

Ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα των Ναζί στην κατεχόμενη Ελλάδα.

Το πρωί της 10ης Ιουνίου 1944 γερμανική στρατιωτική φάλαγγα των Ες-Ες ξεκίνησε από τη Λιβαδειά για την Αράχωβα, με σκοπό την εκκαθάριση της περιοχής από τις αντάρτικες δυνάμεις. Στο Δίστομο ενώθηκε με άλλη γερμανική ομάδα που είχε ξεκινήσει από την Άμφισσα και προχώρησαν προς το Στείρι. Οι κάτοικοι έλαβαν εντολή να μην απομακρυνθούν από το χωριό, μέχρι την επιστροφή των γερμανικών δυνάμεων.

Στη θέση Καταβόθρα οι Γερμανοί δέχθηκαν επίθεση από αντάρτες του ΕΛΑΣ. Μετά από σύντομη, αλλά σφοδρή μάχη, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 15 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Οι γερμανικές απώλειες ανήλθαν σε 6 νεκρούς και 15 τραυματίες.

Οι Γερμανοί απέδωσαν την επίθεση του ΕΛΑΣ σε ειδοποίηση των κατοίκων του Διστόμου και επέστρεψαν στο χωριό για να εκδικηθούν. Με διαταγή του διοικητή τους, υπολοχαγού Χανς Ζάμπελ, το Δίστομο πυρπολήθηκε και 218 κάτοικοι (114 γυναίκες και 104 άνδρες) εκτελέστηκαν απάνθρωπα. Μεταξύ των νεκρών, 45 παιδιά και έφηβοι και 20 βρέφη.

Η πρωτοφανής θηριωδία έγινε αμέσως γνωστή μέσω του BBC στο εξωτερικό και προκάλεσε την κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης. Η Γερμανική Διοίκηση της Αθήνας επέρριψε την ευθύνη αποκλειστικά στους κατοίκους του Διστόμου, επειδή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της, δεν συμμορφώθηκαν με τις στρατιωτικές εντολές.

Μετά την αποχώρηση των Γερμανών από την Ελλάδα, το Ελληνικό Γραφείο Εγκληματιών Πολέμου μπόρεσε να ανακαλύψει τον υπεύθυνο της Σφαγής, Χανς Ζάμπελ, ο οποίος είχε καταφύγει στο Παρίσι και είχε συλληφθεί. Οι γαλλικές αρχές τον παρέδωσαν στις ελληνικές, οι οποίες τον προφυλάκισαν.

Τον Αύγουστο του 1949 ομολόγησε την έκταση των γερμανικών θηριωδιών στο Δίστομο, αλλά δικαιολογήθηκε ότι εκτελούσε διαταγές ανωτέρων του. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισής του, ο Ζάμπελ εκδόθηκε προσωρινά στη Δυτική Γερμανία για άλλη υπόθεση, αλλά δεν επέστρεψε ποτέ στην Ελλάδα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των πράξεών του.

Δείτε: Ένα τραγούδι για τον Αργύρη, ντοκιμαντέρ του Στέφαν Χάουπτ (2006).
Η σφαγή του Διστόμου, όπως την αφηγείται ένα τετράχρονο παιδί που επέζησε από την καταστροφή, ο Αργύρης Σφουντούρης.

Η Μηδενιστική Επίθεση

Το κείμενο, που παρουσιάζεται εδώ, γράφτηκε με το χέρι, τις πυρετώδεις μέρες της δίκης μου για διακεκριμένη κλοπή.

Δεν ήθελα ποτέ να ξέρω τίποτα και δε ζήτησα βοήθεια από κανέναν, γιατί γνώριζα το αποτέλεσμα.

Με βάση τη δική μου εμπειρία, ο τρόπος, που ενέργησα, είναι μια προσπάθεια να αρνηθώ το δικαίωμα και το νόμο και το γεγονός πως την έζησα μέσα στην αβεβαιότητα, κάνει αυτές τι λέξεις πιο δυνατές.

Είναι λέξεις, που αφιερώνω στον πνευματικό μου αδερφό Mauricio και σε όλους εκείνους που, στην έρευνα που έθεσε σε κίνηση η αδελφή Manuela Comodi, θα διαλέξουν μια αντιδικονομική στάση.



Κινούμαι στη σκιά. Αισθάνομαι την αντίληψη ενός πιθανού γεγονότος, ως εκτός τροχιάς. Θολές αναμνήσεις. Το αβέβαιο βήμα χαράσσει ένα μονοπάτι, κάθετα μπροστά μου.

Αισθάνομαι τα βήματά μου, μέσα σε ένα ξέφρενο σπασμό προς το άγνωστο.

Χαράσσω το ζωτικό μου χώρο και τοποθετώ έναν ομόκεντρο κύκλο μεταξύ εμού και της κοσμικής μονιμότητας.

Γίνομαι ένας και μοναδικός, μέσα στη μοναξιά.

Αδιαχώριστος, σε μια συνεχή προσπάθεια να γίνω εκείνο, που εκμηδενίζει την υποτακτικότητα, της στατικής απολύτρωσης του γεγονότος.

Το γεγονός βρίσκεται μέσα μου ή μπροστά μου;

Η αμεσότητα κάνει γύρους μέσα στον ατομικό εαυτό μου.

Η σκιά μου οπλίζει τη μισανθρωπική της επιθυμία και εκτίθεται, προβάλλοντας τον εαυτό της στο φως, με ατελείωτες αντανακλάσεις: το φως της παθητικότητας αγαπά τη σκιά μου. Οπλίζω τον εαυτό μου εναντίον της. Βγαίνω μέσα από ένα χάσμα. Ακούω φωνές: αντιλαμβάνομαι πως θέλουν τις επιθυμίες μου και να με αρπάξουν. Μακριά από τα πάντα είμαι επίσης κοντά, σε μια κρυφή γωνία, μέσα στις βρωμερές αρτηρίες των νεκροπόλεων, των ανθρώπινων κοινωνιών.

Έχω διαλέξει, κρατώ τις αναμνήσεις μακρινές, η παθητικότητα επεκτείνει το φως της και θέλει να μασήσει την ουσία μου.

Οδηγούμαι εναντίον της. Έχω αποφασίσει να μην παραδοθώ στη «σιγουριά», που συμπληρώνει την αλλαγή των κανόνων της ανθρώπινης κοινωνίας.

Κάθε μέρα είναι μια καινούρια στιγμή και ο χώρος, που κλείνει στο εσωτερικό του την ανυπομονησία μου για αυτοπραγμάτωση, τείνει να απλώνεται προς τα έξω, καταστρέφοντας το παρελθόν της αμέσως προηγούμενης στιγμής.

Η άρνηση της στιγμής καταστρέφει την κανονικότητα.

Σε κάθε κρυφή γωνιά είμαι η σκιά μου και η βουλητική μου ουσία.

Τοποθετώ τον εαυτό μου στο κέντρο, διαλύοντας την ελπίδα ασήμαντων αναμνήσεων.

Ο Ναός της προφητείας –καταλύτης γεγονότων και εμπειριών- με καλεί και ο Δημιουργός περιμένει για ένα σημάδι απελπισίας.

Δεν παραδίδομαι και δεν το έχω κάνει εξ αρχής.

Η εγωιστική δύναμη επιτίθεται και κάνει την ηθική κομμάτια, δε θέλει το πτώμα ακόμα ζεστό, αλλά να το κάψει και να το κάνει στάχτη.

Αυτή τη μέρα βγαίνω στο φώς –ζηλεύοντας τη σκιά μου- και αφιερώνω αυτές τις λίγες λέξεις στους εξ αίματος αδερφούς και αδερφές μου και στα πνευματικά μου αδέρφια, που ερευνώνται από την αδελφή Manuela Comodi.

Η Μηδενιστική επίθεση δεν παραιτείται και δικαιώνεται μέσα στο συνεχή ρυθμό των ζωτικών της παρορμήσεων!

Από την Προσωπική μου Κόλαση, Federico Buono

Πηγή: Τhe Anachist Library

 Σημείωση από το εγχείρημα:

Λόγω του ιδιαίτερου ύφους γραφής του συντρόφου, προτιμήσαμε να μη μεταφράσουμε επί λέξει κάποια σημεία, αλλά να τα αποδώσουμε ελαφρώς πιο κατανοητά στα ελληνικά. Παρ’ όλα αυτά, θεωρούμε πως το νόημα του κειμένου παραμένει ακριβές. Η Manuela Comodi είναι η εισαγγελέας, επικεφαλής της κατασταλτικής επιχείρησης «Ευτολμία» (Ardire), στα πλαίσια της οποίας διώχτηκε ο Buono και οι σύντροφοί/ισσες του. Ο χαρακτηρισμός «αδελφή» είναι κοροϊδευτικός και παραπέμπει νοηματικά στη λέξη «καλόγρια»

Έρεβος

Για τον Μηδενισμο

  Ο μηδενισμος δεν φοραει πια τα σκοτεινα, Wagnerιανα, Spenglerιανα, μελαγχολικα χρωματα του τελους του αιωνα. Δεν προερχεται πια απο καποια κοσμοθεωρια της παρακμης ουτε και απο καποιον μεταφυσικο ριζοσπαστισμο γεννημενο απο τον θανατο του Θεου και ολων των συνεπειων που πρεπει να προκυψουν απο τον θανατο αυτο. Ο σημερινος μηδενισμος ειναι αυτος της διαφανειας, και ειναι με μια εννοια πιο ριζοσπαστικος, πιο κρισιμος απο τις προηγουμενες και ιστορικες μορφες του, επειδη η διαφανεια αυτη, η αναποφασιστικοτητα αυτη ειναι αδιαρρηκτα εκεινη του συστηματος, και αυτο ολης της θεωριας που προσποιειται ακομη πως το αναλυει. Οταν πεθανε ο Θεος, υπηρχε ακομη ο Νιτσε για το πει – ο σπουδαιος μηδενιστης ενωπιον της Αιωνιοτητας και ο ανατομος της Αιωνιοτητας. Αλλα πριν την προσομοιωμενη διαφανεια ολων των πραγματων, πριν την προσομοιωση της υλιστικης ή της ιδεαλιστικης πραγματοποιησης του κοσμου στην υπερπραγματικοτητα (ο Θεος δεν εχει πεθανει, εχει γινει υπερπραγματικος), δεν υπαρχει πια καποιος θεωρητικος ή κριτικος Θεος για να αναγνωρισει τα δικα του.

Το συμπαν, και ολοι απο εμας, εχουμε εισελθει με ζωντανη συνδεση στην προσομοιωση, στην κακοβουλη, ουτε καν κακοβουλη, αδιαφορη, σφαιρα της αποτροπης: κατα εναν παραξενο τροπο, ο μηδενισμος εχει πραγματοποιηθει ολοκληρωτικα οχι πια μεσω της καταστροφης, αλλα μεσω της προσομοιωσης και της αποτροπης. Απο το ενεργο, βιαιο φαντασμα, απο το φαντασμα του μυθου και της σκηνης που επισης ηταν, ιστορικα, εχει περασει στην διαφανη, λανθασμενα διαφανη, λειτουργια των πραγματων. Τι απομενει λοιπον απο εναν πιθανο μηδενισμο στην θεωρια; Ποια νεα σκηνη μπορει να ξεδιπλωθει οπου το τιποτα και ο θανατος μπορουν να επαναληφθουν ως προκληση, ως διακυβευμα;

Βρισκομαστε σε μια νεα, και αναμφιβολα αδιαλυτη, θεση σε σχεση με τις προηγουμενες μορφες του μηδενισμου:

Ο ρομαντισμος ειναι η πρωτη σπουδαια εκφραση του: αυτος, παραλληλα με την Επανασταση του Διαφωτισμου, ανταποκρινεται στην καταστροφη της ταξης των φαινομενων.

Ο σουρρεαλισμος, το dada, το παραλογο, και ο πολιτικος μηδενισμος ειναι η δευτερη σπουδαια εκφραση του, η οποια αντιστοιχει στην καταστροφη της ταξης του νοηματος.

Ο πρωτος αποτελει ακομη μια αισθητικη μορφη του μηδενισμου (δανδισμος), η δευτερη, μια πολιτικη, ιστορικη, και μεταφυσικη μορφη (τερρορισμος).

Οι δυο αυτες μορφες δεν μας απασχολουν πια παρα μονο μερικα, ή και καθολου. Ο μηδενισμος της διαφανειας δεν ειναι πια ουτε αισθητικος ουτε πολιτικος, δεν δανειζεται πλεον ουτε απο τον αφανισμο των φαινομενων, ουτε απο το σβησιμο της θρακας του νοηματος, ουτε και απο τις εσχατες αποχρωσεις καποιας αποκαλυψης. Δεν υφισταται πια καποια αποκαλυψη (μονο η τυχαια τρομοκρατια προσπαθει ακομη να την αντανακλασει, αλλα σιγουρα δεν ειναι πια πολιτικη, και διαθετει μονο εναν τροπο εκφρασης ο οποιος ειναι ταυτοχρονα ενας τροπος εξαφανισης: τα media – τωρα τα media δεν ειναι μια σκηνη οπου κατι διαδραματιζεται, αποτελουν μια συνεχεια, μια τροχια, εναν διατρητο χαρτη στον οποιο δεν ειμαστε πλεον θεατες: δεκτες. Η αποκαλυψη εχει ολοκληρωθει, σημερα ειναι η ακριβεια του ουδετερου, των μορφων της ουδετεροτητας και της αδιαφοριας. Θα το αφησω για αναλογισμο εαν μπορει να υπαρξει καποιος ρομαντισμος, καποια αισθητικη της ουδετεροτητας εφεξης. Δεν νομιζω – ο,τι απομενει, ειναι ο θαυμασμος των ομοιων με ερημο και αδιαφορων μορφων, για την λειτουργια ακριβως του συστηματος που μας εξολοθρευει. Τωρα, ο θαυμασμος (σε αντιθεση με την σαγηνη, η οποια ηταν προσκολλημενη στα φαινομενα, και την διαλεκτικη λογικη, η οποια ηταν προσκολλημενη στο νοημα) ειναι ενα μηδενιστικο παθος κατ’εξοχην, ειναι το καταλληλο παθος για τον τροπο της εξαφανισης. Θαυμαζουμε ολες τις μορφες της εξαφανισης, της δικης μας εξαφανισης. Μελαγχολικοι και εντυπωσιασμενοι, αυτη ειναι η γενικη μας κατασταση σε μια εποχη αθελητης διαφανειας.

Ειμαι ενας μηδενιστης.

Παρατηρω, αποδεχομαι, εσωτερικευω την αχανη διαδικασια της καταστροφης των φαινομενων (και της σαγηνης των φαινομενων) στην υπηρεσια του νοηματος (αναπαρασταση, ιστορια, κριτικη, κτλ) αυτο ειναι το θεμελιωδες γεγονος του δεκατου ενατου αιωνα. Η πραγματικη επανασταση του δεκατου ενατου αιωνα, του μοντερνισμου, ειναι η ριζικη καταστροφη των φαινομενων, η απομαγευση του κοσμου και της εγκαταλειψης του στην βια της ερμηνειας και της ιστοριας.

Παρατηρω, αποδεχομαι, εσωτερικευω, αναλυω την δευτερη επανασταση, αυτη του εικοστου αιωνα, εκεινη του μεταμοντερνισμου, η οποια ειναι η αχανης διαδικασια της καταστροφης του νοηματος, ισοτιμη της προηγουμενης καταστροφης των φαινομενων. Εκεινος που επιτιθεται με νοημα σκοτωνεται απο το νοημα.

Η διαλεκτικη σκηνη, η κριτικη σκηνη ειναι κενη. Δεν υφισταται πλεον σκηνη. Δεν υπαρχει θεραπεια του νοηματος ή θεραπεια μεσω του νοηματος: η ιδια η θεραπεια αποτελει μερος της γενικευμενης διαδικασιας της αδιαφοροποιησης.

Η ιδια η σκηνη της αναλυσης εχει καταστει αβεβαιη, χαωτικη: οι θεωριες στροβιλιζονται (για την ακριβεια, ο μηδενισμος ειναι ανεφικτος, επειδη παραμενει ακομα μια απελπισμενη αλλα προκαθορισμενη θεωρια, ενα φαντασιακο του τελους, μια κοσμοθεωρια της καταστροφης1.

Η ιδια η αναλυση ισως να ειναι το αποφασιστικο στοιχειο της αχανους διαδικασιας της καταψυξης του νοηματος. Το πλεονασμα νοηματος που φερνουν οι θεωριες, ο ανταγωνισμος τους στο επιπεδο του νοηματος ειναι εντελως δευτερευων σε σχεση με την συμμαχιας τους στην παγετωδη και τεσσαρων επιπεδων λειτουργια της ανατομικης εξετασης και της διαφανειας. Πρεπει να εχει κανεις συνειδηση του γεγονοτος οτι, ασχετα προς τον τροπο που προχωραει η αναλυση, προχωραει προς την καταψυξη του νοηματος, βοηθαει στην ακριβεια των προσομοιωσεων και των αδιαφορων μορφων. Η ερημος εξαπλωνεται.

Αναφλεξη του νοηματος στα media. Αναφλεξη του κοινωνικου στις μαζες. Η απειρη αναπτυξη των μαζων ως λειτουργια της επιταχυνσης του συστηματος. Ενεργητικο αδιεξοδο. Σημειο αδρανειας.

Ενα πεπρωμενο αδρανειας για εναν κορεσμενο κοσμο. Τα φαινομενα της αδρανειας ειναι επιταχυνομενα (αν μπορει να το πει καποιος αυτο). Οι εντυπωσιακες μορφες πολλαπλασιαζονται, και η αναπτυξη ακινητοποιειται στην εξαμβλωση. Αυτο ειναι επισης το μυστικο της υπερτελειοτητας, εκεινου που πηγαινει περα απο το δικο του τελος. Θα ηταν ο δικος μας τροπος καταστροφης των οριστικοτητων: πηγαινωντας μακρυτερα, πολυ μακρια στην ιδια κατευθυνση – την καταστροφη του νοηματος μεσω της προσομοιωσης, της υπερπροσομοιωσης, της υπερτελειοτητας. Αρνηση του ιδιου της του τελους μεσω της υπεροριστικοτητας (το οστρακοδερμο, τα αγαλματα στην Νησο του Πασχα) – δεν ειναι αυτο επισης το αισχρο μυστικο του καρκινου; Εκδικηση της εξαμβλωσης με την αναπτυξη, εκδικηση της ταχυτητας με την αδρανεια.

Οι ιδιες οι μαζες εχουν πιαστει σε μια γιγαντιαια διαδικασια αδρανειας μεσω της επιταχυνσης. Αποτελουν την εξαμβλωτικη αυτη, καταβροχθιστικη, διαδικασια που εξολοθρευει καθε ωριμανση και καθε πλεονασματικο νοημα. Αποτελουν αυτο το δικτυο που εχει βραχυκυκλωθει απο μια τερατωδη οριστικοτητα.

Ειναι αυτο το σημειο αδρανειας και ο,τι συμβαινει εκτος αυτου του σημειου αδρανειας που ειναι σημερα σαγηνευτικο, συναρπαστικο (χαμενη, κατα συνεπεια, η διακριτικη γοητεια της διαλεκτικης). Αν ειναι μηδενιστικο το προνομιο που αποδιδεται σε αυτο το σημειο αδρανειας και της αναλυσης αυτης της μη-αναστρεψιμοτητας των συστηματων ως του σημειου της μη επιστροφης, τοτε ειμαι ενας μηδενιστης.

Αν ειναι μηδενιστικο το να διακατεχομαι εμμονικα απο τον τροπο της εξαφανισης, και καθολου πια απο τον τροπο της παραγωγης, τοτε ειμαι ενας μηδενιστης. Η εξαφανιση, ο αφανισμος, η αναφλεξη, το Μενος των Verschwidens. Η υπερπολιτικη αποτελει την εκλεκτικη σφαιρα του τροπου της εξαφανισης (του πραγματικου, του νοηματος, της σκηνης, της ιστοριας, του κοινωνικου, του ατομου). Για να πω την αληθεια, δεν αποτελει πια τοσο ενα ζητημα μηδενισμου: στην εξαφανιση, στο ομοιο με ερημο, στην τυχαιοτητα, και την αδιαφορη μορφη, δεν υπαρχει πια καν το παθος, η παθηση του μηδενισμου – εκεινη η μυθικη ενεργεια που αποτελει ακομη την δυναμη του μηδενισμου, της ριζικοτητας, της μυθικης αρνησης, της δραματικης προσμονης. Δεν αποτελει πια καν απομαγευση, με το σαγηνευτικο και το νοσταλγικο, μαγευμενη η ιδια, η τονικοτητα της απομαγευσης. Ειναι απλα εξαφανιση.

Το ιχνος της ριζικοτητας αυτου του τροπου εξαφανισης βρισκεται ηδη στον Adorno και τον Benjamin, παραλληλα προς την νοσταλγικη ασκηση της διαλεκτικης. Επειδη υπαρχει μια νοσταλγια της διαλεκτικης, και αναμφιβολα η πιο διακριτικη διαλεκτικη ειναι νοσταλγικη απο την αφετηρια της. Αλλα βαθυτερα, υπαρχει στον Benjamin και στον Adorno μια αλλη τονικοτητα, εκεινη της μελαγχολιας που προσκολλαται στο ιδιο το συστημα, μια που ειναι αθεραπευτη και περα απο καθε διαλεκτικη. Ειναι αυτη η μελαγχολια των συστηματων που σημερα παιρνει το πανω χερι μεσω των ειρωνικα διαφανων μορφων που μας περιβαλλουν. Ειναι αυτη η μελαγχολια που γινεται το θεμελιωδες παθος μας.

Δεν ειναι πια η κακια ή οι αοριστοι ποθοι της ψυχης του τελους του αιωνα (fin-de-siecle). Δεν ειναι πια ουτε ο μηδενισμος, ο οποιος με μια εννοια σκοπευει στην κανονικοποιηση των παντων μεσω της καταστροφης, το παθος του κακοφανισμου (ressentiment)2. Οχι, η μελαγχολια αποτελει την θεμελιωδη τονικοτητα των λειτουργικων συστηματων, των συγχρονων συστηματων της προσομοιωσης, του προγραμματισμου και της πληροφορικης. Η μελαγχολια αποτελει την εγγενη ποιοτητα του τροπου της εξαφανισης του νοηματος, του τροπου της αποσταθεροποιησης του νοηματος στα λειτουργικα συστηματα. Και ειμαστε ολοι μελαγχολικοι.

Η μελαγχολια ειναι η βιαιη δυσφορια που χαρακτηριζει τα κορεσμενα συστηματα μας. Μολις η ελπιδα της εξισορροπησης του καλου και του κακου, του αληθινου και του ψευτικου, και πραγματι της αντιμετωπισης καποιων αξιων της ιδιας ταξης, μολις η πιο γενικη ελπιδα ενος συσχετισμου δυναμεων και καποιου διακυβευματος εχουν χαθει για παντα. Παντου, παντα, το συστημα ειναι υπερβολικα δυνατο: ηγεμονικο.

Εναντια στην ηγεμονια αυτη του συστηματος, μπορει καποιος να εκθειασει τα τεχνασματα του ποθου, να εξασκησει την επαναστατικη μικρολογια της καθημερινοτητας, να εκθειασει την μοριακη μετατοπιση ή ακομη και να υπερασπιστει την μαγειρικη. Αυτο δεν επιλυει την επιτακτικη αναγκαιοτητα για τον ελεγχο του συστηματος στο απλετο φως της ημερας.

Αυτο, μονο η τρομοκρατια μπορει να το κανει.

Ειναι το χαρακτηριστικο μιας αναστροφης που εξαλειφει το υπολοιπο, ακριβως οπως ενα και μονο ειρωνικο χαμογελο εξαλειφει εναν ολοκληρο διαλογο, ακριβως οπως μια και μονο εξαρση αρνησης καποιου σκλαβου εξαλειφει ολη την εξουσια και την ικανοποιηση του αφεντη.

Οσο πιο ηγεμονικο το συστημα, τοσο περισσοτερο η φαντασια πληττεται απο τις μικροτερες των αναστροφων του. Η προκληση, απειροελαχιστη ακομη, αποτελει την εικονα μιας αλυσιδωτης αποτυχιας. Μονο που αυτη η χωρις αντιστοιχια αναστρεψιμοτητα αποτελει γεγονος σημερα, στην μηδενιστικη και δυσφορικη σκηνη της πολιτικης. Μονο αυτη κινητοποιει το φαντασιακο.

Αν το εισαι μηδενιστης, ειναι να μεταφερεις, στο ανυποφορο οριο των ηγεμονικων συστηματων, αυτο το ριζοσπαστικο χαρακτηριστικο του εμπαιγμου και της βιας, την προκληση που το συστημα καλειται να απαντησει μεσω του ιδιου του θανατου του, τοτε ειμαι ενας τρομοκρατης και μηδενιστης στην θεωρια οσο αλλοι ειναι με τα οπλα τους. Η θεωρητικη βια, οχι η αληθεια, ειναι η μοναδικη διεξοδος που μας απομενει.

Ομως ενα τετοιο συναισθημα ειναι ουτοπικο. Επειδη θα ηταν ομορφο να ειμαι μηδενιστης, εαν υπηρχε ακομη καποια ριζοσπαστικοτητα – οπως θα ηταν ευχαριστο να ειμαι τρομοκρατης, αν ο θανατος, συμπεριλαμβανομενου και του θανατου του τρομοκρατη, ειχε ακομη νοημα.

Αλλα ειναι στο σημειο αυτο που τα πραγματα καθιστανται αδιαλυτα. Επειδη στον ενεργο αυτο μηδενισμο της ριζοσπαστικοτητας, το συστημα αντιτασσει τον δικο του, τον μηδενισμο της ουδετεροποιησης. Το ιδιο το συστημα ειναι επισης μηδενιστικο, με την εννοια οτι εχει την δυναμη να ριξει τα παντα, ακομη και οσα το αρνουνται, στην αδιαφορια.

Στο συστημα αυτο, ο θανατος ο ιδιος λαμπει χαρη της απουσιας του. (Ο σιδηροδρομικος σταθμος της Μπολονια, η Οktoberfest στο Μοναχο: οι νεκροι ακυρωνονται με την αδιαφορια, ετσι η τρομοκρατια γινεται ο αθελητος συνεργος του συστηματος στο συνολο του, οχι πολιτικα, αλλα στην επιταχυμενη μορφη της αδιαφοριας στην επιβολη της οποιας συμβαλλει). Ο θανατος δεν διαθετει πλεον καποια σκηνη, ουτε φαντασματικη ουτε πολιτικη, στην οποια θα μπορουσε να προβαλλει τον εαυτο του, ωστε να διαδραματισει τον εαυτο του, ειτε τελετουργικη ειτε βιαιη. Και αυτη ειναι νικη του αλλου μηδενισμου, του αλλου τερρορισμου, εκεινου του συστηματος.

Δεν υφισταται πλεον σκηνη, ουτε καν η ελαχιστη ψευδαισθηση που καθιστα τα γεγονοτα ικανα να υϊοθετησουν την δυναμικη της πραγματικοτητας – καμια σκηνη πλεον ειτε εγκεφαλικης ειτε πολιτικης αλληλεγγυης: τι σημασια εχουν η Χιλη, η Μπιαφρα, οι ανθρωποι που μεταναστευουν με βαρκες, η Μπολονια, ή η Πολωνια; Ολα αυτα καταληγουν αφανισμενα στην τηλεοπτικη οθονη. Βρισκομαστε σε μια εποχη γεγονοτων χωρις συνεπειες (και θεωριων χωρις συνεπειες).

Δεν υπαρχει αλλη ελπιδα για το νοημα. Και χωρις καμια αμφιβολια αυτο ειναι κατι καλο: το νοημα ειναι θνητο. Αλλα αυτο επι του οποιου εχει επιβαλλει την εφημερη κυριαρχια του, αυτο που ελπιζε πως θα ρευστοποιησει προκειμενου να επιβαλλει την κυριαρχια του Διαφωτισμου, δηλαδη, τα φαινομενα, αυτα, ειναι αθανατα, αλωβητα στον μηδενισμο του νοηματος ή του μη-νοηματος του ιδιου.

Στο σημειο αυτο βρισκεται η αρχη της σαγηνης.

1 Υπαρχουν κουλτουρες που δεν διαθετουν κανενα φαντασιακο εκτος εκεινου της καταγωγης τους και δεν εχουν κανενα φαντασιακο του τελους τους. Υπαρχουν εκεινες που διακατεχονται εμμονικα και απο τα δυο....Δυο αλλοι τυποι ειναι πιθανοι.....Το να μην υπαρχει κανενα φαντασιακο εκτος απο εκεινο του τελους (η κουλτουρα μας, μηδενιστικη). Το να μην υπαρχει κανενα φαντασιακο, ουτε της καταγωγης ουτε του τελους (αυτου που ερχεται, χαωτικο).

2 Συμφωνα με την χρηση της λεξης «κακοφανισμος» απο τον Νιτσε σε ολο το Ταδε Εφη Ζαρατουστρα.

Αιρετικοί διανοούμενοι

Οι διανοούμενοι υπήρξαν ανέκαθεν οι στυλοβάτες του συστήματος. Αυτοί που του έδιναν την ηθική και επιστημονική δικαίωση (κλασσικό παράδειγμα για την εποχή του υπήρξε ο Χέγκελ). Υπήρξαν όμως και πολλοί διανοούμενοι (επιστήμονες, φιλόσοφοι, συγγραφείς κλπ) που υποστήριξαν τον αναρχισμό με λόγια και με πράξεις χωρίς να ταυτιστούν απόλυτα μαζί του ή με τις επικρατούσες τάσεις του. Η επιρροή αυτών των επαναστατών υπήρξε σημαντική.

ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΙ Η ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΟΥΣ ΣΤΟΝ ΑΝΑΡΧΙΣΜΟ

«Όποτε οι άλλοι συμφωνούν μαζί μου, αισθάνομαι ότι δεν πρέπει να έχω δίκιο.», Όσκαρ  Ουάιλντ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι διανοούμενοι υπήρξαν ανέκαθεν οι στυλοβάτες του συστήματος. Αυτοί που του έδιναν την ηθική και επιστημονική δικαίωση (κλασσικό παράδειγμα για την εποχή του υπήρξε  ο Χέγκελ). Υπήρξαν όμως και πολλοί διανοούμενοι  (επιστήμονες, φιλόσοφοι, συγγραφείς κλπ)   που υποστήριξαν τον αναρχισμό με λόγια και με πράξεις  χωρίς να ταυτιστούν απόλυτα μαζί του ή με τις επικρατούσες τάσεις του. Η επιρροή αυτών των επαναστατών υπήρξε  σημαντική. Σήμερα δεν έχουν όμως  το στάτους  επαναστατών όπως π.χ. ο Μπακούνιν και ο Μαλατέστα.  Αυτό γίνεται   πιστεύω για  δύο βασικούς λόγους. Πρώτον πολλοί  απ’ αυτούς  τους διανοούμενους  είχαν σημαντική συνεισφορά (επιστημονική, καλλιτεχνική και  ανθρωπιστική) στην πορεία του δυτικού πολιτισμού και  έτσι  η αστική προπαγάνδα  αποκρύβει τη δράση που εκείνοι  είχαν   σαν αναρχικοί  και επαναστάτες. Ότι δεν κολλάει με την κυρίαρχη  εικόνα της εξουσίας  πρέπει να σβηστεί .’Ένα γενικό και  διαχρονικό παράδειγμα αποτελεί  το πώς πολλές φορές  το underground του χθες γίνεται η αναγνωρισμένη και καθαγιασμένη τέχνη του σήμερα (συχνά  δεν αναφέρονται  καν οι underground ή  και αναρχικές  ρίζες κάποιας καλλιτεχνικής τάσης που έγινε με το χρόνο κυρίαρχη).

Δεύτερον, μία μερίδα αναρχικών, λόγω άγνοιας ή στενότητας σκέψης (ειδικά σε ζητήματα πολιτικής καθαρότητας), θεωρούν λανθασμένα ότι αναρχισμός αποτελεί ένα συγκεκριμένο και απόλυτο κίνημα. Ότι μόνο συγκεκριμένοι διανοητές πρέπει να διαβαστούν, ενώ άλλοι δεν αξίζουν κλπ. Έτσι όμως καταλήγουν να πιστεύουν σε ένα δόγμα. Μοιραία το ενδιαφέρων στη μελέτη έχουν μονοπωλήσει συγκεκριμένοι μεγάλοι διανοητές και επαναστάτες όπως ο Μπακούνιν, ο Κροπότκιν και ο Στίρνερ.

 Ο αναρχισμός όμως δεν αποτελεί ένα συνεκτικό και μονολιθικό κοινωνικό κίνημα. Η δύναμη του αναρχισμού βρίσκεται στην αιρετική του δύναμη. Θα  παρουσιάσουμε  στη συνέχεια κάποιους διανοητές που παρά τα αναρχικά τους πιστεύω, μείνανε σχετικά παραγκωνισμένοι μέσα στην ιστορία του αναρχισμού και αποτελούν  αιρετικούς διανοουμένους που δε συμβιβάστηκαν με την εξουσία, όπως έκανε η πλειοψηφία των «ανθρώπων των γραμμάτων».

ΑΙΡΕΤΙΚΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ

Ένα πρώτο παράδειγμα είναι ο  Ότο Γκρος (1877-1920) που ήταν ένας Αυστριακός ψυχαναλυτής. Αρχικά ήταν μαθητής του Σίγκμουντ Φρόιντ και αργότερα έγινε αναρχικός και εντάχθηκε στην ουτοπική κοινότητα Ascona. Ο Γκρος επηρέασε τους ντανταιστές. Σε επιστημονικό όμως επίπεδο, οι απόψεις του εξοστρακίστηκαν από το ψυχαναλυτικό κίνημα και δεν έχει  συμπεριληφθεί στην ιστορία της ψυχανάλυσης. Βέβαια ο Γκρος ήταν πρωτοπόρος της σεξουαλικής απελευθέρωσης  και της  αντι-ψυχιατρικής. Βασικά ο  Γκρος  απόρριψε  την άποψη του Φρόυντ ότι η ψυχολογική καταπίεση  των ενστίκτων έχει  θετικές συνέπειες (καθώς  σύμφωνα με τον Φρόυντ συνεισφέρει  στην πρόοδο  του πολιτισμού). Επηρέασε πολύ τον Carl  Jung. Γενικά πέρα από τον γεωγράφο Κροπότκιν και τον Τσόμσκι, ελάχιστοι αναρχικοί λόγω της  αντικομφορμιστικής  τους στάση, αναγνωρίζονται από την επιστημονική κοινότητα ακόμα και αν η συνεισφορά τους υπήρξε μεγάλη. Ο Γκρος πέθανε από πείνα το 1920. Στην πρόσφατη ταινία του Κρονεμπέργκ  «A dangerous method»  όπου παρουσιάζεται σαν ενδιαφέρων ανατρεπτική προσωπικότητα, δεν αναφέρεται ότι υπήρξε αναρχικός…

Για τον Οσκαρ Ουάλντ πολλά είναι γνωστά. Παραδόξως οι αναρχικές του τάσεις αποσιωπούνται. Τον  θυμούνται σήμερα σαν μεγάλο συγγραφέα και πρωτοπόρο στη σεξουαλική απελευθέρωση. Η ομοφυλοφιλία του προκάλεσε ιδιαίτερη αίσθηση στην εποχή του. Ο Ουάιλντ συνδέθηκε με τον ποιητή Λόρδο Άλφρεντ Ντάγκλας. Πατέρας του  ήταν ένας Μαρκήσιος, τον οποίο ο Ουάιλντ μήνυσε μετά από προσωπικές επιθέσεις του μαρκήσιου. Η πράξη του Ουάιλντ στράφηκε τελικά εναντίον του, καθώς βρέθηκε ο ίδιος κατηγορούμενος για ομοφυλοφιλία. Καταδικάστηκε σε καταναγκαστικά έργα δύο ετών. Η περίοδος της φυλάκισης επέδρασε στην υγεία του Όσκαρ Ουάιλντ, ο οποίος μετά την αποφυλάκισή πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του απομονωμένος. Οι εμπειρίες του στη φυλακή καταγράφτηκαν στο συγκλονιστικό ποίημα «Η Μπαλάντα της φυλακής του Ρήντιγκ».

 «Μες στη φυλακή του Ρήντινγκ, κοντά στη πόλη, είν' ένας ατιμασμένος τάφος. Μες σ'  αυτόν κείτεται ένας άνθρωπος που η άγρια φλόγα τονε λυώνει, τυλιγμένος σ' ένα σεντόνι που 'χε το χρώμα της φωτιάς κι ο τάφος του δεν έχει λουλούδια, μήτε κι όνομα. Εκεί ας κοιμάται ως τη μέρα που ο Χριστός θα καλέσει τους νεκρούς από τους τάφους να ξυπνήσουνε. Δεν οφελούνε σ' αυτόνε στεναγμοί, σπαραγμός και δάκρια. Ο άνθρωπος είχε σκοτώσει ό,τι αγαπούσε κι έπρεπε να πεθάνει. Και καθένας σκοτώνει ό,τι αγαπά κι όλοι ας ξέρουμε πως ο νέος σκοτώνει με τα μάτια γεμάτα μίσος, άλλοι με χαϊδευτικά λόγια, ο δειλός μ' ένα φιλί κι ο αντρείος με το σπαθί.»

Στο «Η ψυχή του ατόμου κάτω από το σοσιαλισμό » (1891) ο Όσκαρ Ουάιλντ αναπτύσσει  τις αναρχικές του απόψεις. Στον καπιταλισμό οι άνθρωποι είναι  δυστυχισμένοι. Ο αλτρουισμός δε βοηθά γιατί δεν χτυπά την αιτία του προβλήματος: την άνιση κατανομή του πλούτου. Ο ελευθεριακός σοσιαλισμός αντίθετα θα επιτρέψει σε όλους να αναπτύξουν τα χαρίσματα της ψυχής τους (καθώς  ο αγώνας για τα προς  το  ζην  και ο μόχθος καταστρέφουν τις  πιο θετικές πνευματικές δυνάμεις του ανθρώπου) και έτσι να φτάσουν μέσα από το σοσιαλισμό σε ένα υγιή ατομικισμό. Τι είναι όμως αυτός ο ατομικισμός κατά τον Όσκαρ Ουάιλντ? Για τον Ουάιλντ  λοιπόν ο  ελευθεριακός σοσιαλισμός θα επιτρέψει στο άτομο να πραγματωθεί σαν καλλιτέχνης. Στην τέχνη βρίσκεται η κορύφωση της ανθρώπινης ζωής. Η τέχνη είναι ατομικισμός σύμφωνα με τον Ουάιλντ.  Στο «Βέρα η μηδενίστρια» ο Ουάιλντ περιγράφει τον αγώνα των ρώσων μηδενιστών ενάντια στην τυραννία. Τέλος τον  ρόλο που  έπαιξαν οι πολιτικές του απόψεις (εκτός από τις ερωτικές του προτιμήσεις) στην καταδίκη του, είναι κάτι που δε γνωρίζω και μάλλον δε θα το μάθουμε ποτέ. Σίγουρα όμως με κάνει να αναρωτηθώ η υπόθεση του τι θα γινόταν αν στη θέση του Ουάιλντ βρίσκονταν κατηγορούμενος κάποιος φιλοβασιλικός και φιλοκαθεστωτικός  δανδής.

Τον Τολστόι στις μέρες μας το θυμούνται σαν μεγάλο συγγραφέα. Ήταν όμως από τους βασικούς εμπνευστές του κινήματος των Αναρχοχριστιανών. Το έργο του Λέοντα Τολστόι «Η βασιλεία του Θεού είναι μέσα σας» είναι ένα βασικό έργο στην κατανόηση του αναρχοχριστιανισμού. Ο αναρχοχριστιανισμός του Τολστόι είναι πιο κοντά στον αναρχοκομμουνισμού του Κροπότκιν, αν και είναι πασιφιστικός. Ο Γκάντι επηρεάστηκε πολύ από τον Τολστόι οπότε αν και έμμεσα ο αναρχοχριστιανισμός επηρέασε τις μεγάλες πολιτικές εξελίξεις στην Ινδία. Ο Ντοστογιέφσκι, ένας άλλος μεγάλος ρώσος συγγραφέας, στην αρχή της  ζωής του υπήρξε ουτοπικός σοσιαλιστής. Συνελήφθηκε  από τον τσαρική αστυνομία και υπέστη απίστευτα βασανιστήρια. Μάλιστα  έζησε και μια εικονική εκτέλεση . Στη συνέχεια της ζωής του έγινε υποστηρικτής του Τσάρου!

Ο Καρυωτάκης δεν υπήρξε αναρχικός αν και μετάφρασε ποίηση αναρχικών (και αυτό για τη συγκεκριμένη εποχή  λέει πολλά). Η εικόνα του καταθλιπτικού και απολίτικου καλλιτέχνη αποτελεί σαφής ιστορική  παραχάραξη. Μια παραχάραξη που έπραξε η αστική τάξη σε ένα από τους μεγαλύτερους επικριτές της. Ο πεσιμισμός της ποίησης του  ήταν κοινωνικός πεσιμισμός. Είχε επίσης  χιουμοριστική πλευρά καθώς  έβγαζε σατιρική εφημερίδα κι έγραψε επιθεωρήσεις. Στηλίτευσε ανελέητα  την εξουσία. Είχε υποστεί άπειρες  διώξεις από τους προϊσταμένους του στη δημόσια διοίκηση. Υπήρξε συνδικαλιστής και  δεν συνδιαλέχτηκε με την κεντρική εξουσία, γι' αυτό και μετατέθηκε στην Πάτρα και τέλος  στην  Πρέβεζα, όπου αυτοκτόνησε. Ο Καρυωτάκης μάλλον αυτοκτόνησε όχι γιατί ήταν καταθλιπτικός  αλλά  για να αποφύγει να νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική, καθώς έτσι θεράπευαν τότε τη σύφιλη  την οποία ο Καρυωτάκης είχε κολλήσει νεότερος. Είχε έντονα κριτική ματιά και υποστήριζε πάντα προοδευτικές απόψεις (είχε προασπιστεί μάλιστα σθεναρά τους πρόσφυγες της μικρασιατικής καταστροφής). Πολλά κείμενα του Καρυωτάκη ήταν πολιτικά ρεπορτάζ.

  «Βέβαια. Έπρεπε να σκύψω μπροστά στον ένα και, χαϊδεύοντας ηδονικά το μαύρο σεβιότ – παφ, παφ, παφ -, “έχετε λίγη σκόνη” να ειπώ “κύριε Άλφα”. Ύστερα έπρεπε να περιμένω στη γωνία, κι όταν αντίκριζα την κοιλιά του άλλου, αφού θα’χα επί τόσα χρόνια παρακολουθήσει τα αισθήματα και το σφυγμό της, να σκύψω άλλη μια φορά και να ψιθυρίσω εμπιστευτικά : “Αχ, αυτός ο Άλφα, κύριε Βήτα”… Έπρεπε να σκύψω, να σκύψω, να σκύψω. Τόσο που η μύτη μου να ενωθεί με τη φτέρνα μου. Έτσι βολικά κουλουριασμένος, να κυλώ και να φθάσω. Κανάγιες !Το ψωμί της εξορίας με τρέφει. Κουρούνες χτυπούν τα τζάμια της κάμαράς μου. Σε βασανισμένα στήθη χωρικών βλέπω να δυναμώνει  η πνοή που θα σας σαρώσει.»

Ο Φραντς Κάφκα που στις μέρες μας αποτελεί κάτι σαν εθνικό προϊόν και σύμβολο της Τσεχίας, υπήρξε αντιεξουσιαστής με τον τρόπο του. Για τον Κάφκα έχουν πει ότι υπήρξε αρνητικός αναρχικός με την έννοια ότι έβλεπε τη φρίκη της κρατικού ολοκληρωτισμού και έγραψε γι’αυτήν  αλλά δεν υπήρξε επαναστάτης της δράσης. Σίγουρα είχε διαβάσει Κροπότκιν και είχε παρευρεθεί σε κάποιες ομιλίες αναρχικών στη Πράγα.

Ο Αλμπέρ Καμύ είναι γνωστός υπαρξιστής συγγραφέας συνεχιστής και μαθητής του Κάφκα. Υπήρξε επίσης στηλιτευτής του ολοκληρωτισμού και ανθρωπιστής. Ο  Καμύ στο κλασσικό του έργο «Ο εξεγερμένος άνθρωπος»,  υπήρξε  θετικός απέναντι  στο αναρχικό κίνημα χωρίς να ασπάζεται απόλυτα τον αναρχισμό. Πρέσβευε ότι η βία των επαναστατών πρέπει να είναι αμυντική και ποτέ εκδικητική. Δικαιοσύνη και δημοκρατία πρέπει να πηγαίνουν μαζί αλλιώς η επανάσταση είναι καταδικασμένη. Πίστευε στην ηθική ανωτερότητα της  δημοκρατίας που θα βασίζεται στην εργατική και κοινωνική αυτοδιαχείριση.

Ο Όργουελ που έγραψε ένα από τα πιο σημαντικά βιβλία του προηγούμενο αιώνα  το «1984», είχε επηρεαστεί από τον αναρχισμό και μάλιστα στο «Πεθαίνοντας στην Καταλονία» υποστήριξε τους αναρχικούς στην αιματηρή τους κόντρα με το ισπανικό κουμουνιστικό κόμμα στη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου. Ο ίδιος είχε υπηρετήσει στις γραμμές του φιλοτροτσκιστικού Poum  που πολεμούσε μαζί στα χαρακώματα με τους αναρχικούς πολιτοφύλακες. Δήλωνε με μια δόση αυτοσαρκασμού (?) ότι πολιτικά ήταν ένας αναρχικός τόρης.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο καλλιτεχνικός αναρχισμός του Ουάιλντ και ο αναρχοχριστιανισμός του Τολστόι δε θα μπορούσαν να έχουν μέλλον στο βάρβαρο 20ο  αι. Πόσο μάλλον στον 21ο αι. Ο αρνητικός αναρχισμός του Κάφκα δεν έχει πολλά να προσφέρει πια. Το θέμα δεν είναι να μελετήσουμε τον ολοκληρωτισμό αλλά πώς να τον αλλάξουμε. Αυτό δε σημαίνει ότι αμφισβητούμε τη συνεισφορά των παραπάνω επαναστατών διανοούμενων. Το αντίθετο. Η αλήθεια είναι ότι πράξανε ότι μπορούσαν για να αντιπαλέψουν  την αστική μιζέρια και το ψέμα (αν και αυτό δε φτάνει πάντα για να αλλάξει ο κόσμος). Κοινό τους γνώρισμα υπήρξε η ασυμβίβαστη  τους  πίστη στην ανατροπή. Η αστική κοινωνία έκανε αρχικά τα πάντα για να τους εκμηδενίσει. Και μετά, τα πάντα για να τους αφομοιώσει (συνήθως  μετά  θάνατον). Κάπου είχα διαβάσει ότι ναι μεν βάλανε τον Καρυωτάκη στα σχολικά βιβλία, αλλά τα ποιήματα του μοιάζουν να ασφυκτιούν εκεί. Θέλουν να δραπετεύσουν, οι συγκεκριμένες σελίδες που περιέχουν τα ποιήματα του, φαίνονται σαν να θέλουν να πετάξουν μακριά.

Τρόμος και εξουσία

ΤΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΑ



Τι είναι ο τρόμος; Είναι η ακραία μορφή φόβου. Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που προκαλείται από μια απειλή. Είναι μία φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού που κάνει τα ζώα είτε να κινηθούν γρήγορα μακριά από τον τόπο της απειλής ή , αναλόγως με την περίπτωση,τα προετοιμάζει για να μείνουν και να αντιμετωπίσουν-πολεμήσουν τον κίνδυνο. Έτσι ο φόβος είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τον κίνδυνο και να προσπαθούμε να τον αντιμετωπίσουμε ή απλά να την κοπανήσουμε. Σκοπός του είναι η επιβίωση.

Σε ακραίες περιπτώσεις του φόβου, όταν μιλάμε δηλαδή για τρόμο, ο άνθρωπος παραλύει. Καμία αντίδραση δεν είναι δυνατή.Η εξουσία έχει χρησιμοποιήσει πολλές φορές τον τρόμο για να επιβληθεί. Η ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Άλλωστε τι σημαίνει κράτος στα αρχαιοελληνικά; Στην ελληνική μυθολογία το Κράτος ήταν η προσωποποίηση της ωμής εξουσίας κάθε μορφής. Το Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η Νίκη αναφέρονται από τον Ησίοδο στη Θεογονία του ως αδέλφια.





ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ. Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ



Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι εύκολο να διαχωρίσεις την ιστορία του ανθρώπου από

τον τρόμο . Αναλογιστείτε τον τρόμο του πρωτόγονου απέναντι σε μία γιγάντια

αρκούδα. Ή απέναντι σε έναν άλλο άνθρωπο που τον έχει νικήσει και είναι έτοιμος να

τον σκοτώσει . Αλλά από την αρχαιότητα που ο πολιτισμός αρχίζει να κάνει τα

πρώτα του βήματα, ο τρόμος γίνεται πιο εκλεπτυσμένος. Γίνεται όργανο επιβολής

στα χέρια του ιερατείου και των βασιλιάδων.



Ο μύθος του Μινώταυρου και οι θυσιαζόμενοι Αθηναίοι συμβολίζουν την

αξία της χρήσης του τρόμου με σκοπό την επιβολή απέναντι σε εσωτερικούς

και εξωτερικούς εχθρούς. Επίσης οι σταυρώσεις των επαναστατών σε δημόσια

θέα δεν είχαν άλλο σκοπό, παρά να ενσταλάξουν τον τρόμο στους υπηκόους.

Τα φρικώδη θεάματα στο Κολοσσαίο της Ρώμης έκαναν ακριβώς το ίδιο. Οι θυσίες

των Μάγια προκαλούσαν σοκ και δέος στους πιστούς. Οι παπάδες , οι ιερείς , οι

βασιλιάδες είχαν πάντα το δικαίωμα να σταυρώσουν, να βασανίσουν, να θυσιάσουν

τον εχθρό ή και έναν πιστό υπήκοο (για να καλλιεργείται ακόμα περισσότερο ο τρόμος

ανάμεσα στους πιστούς, ώστε κανείς να μη σκεφτεί να επαναστατήσει). Ο Θεός, ένας

θεός του τρόμου και της εξουσίας παντού επέβαλλε την τιμωρία και την ταπείνωση.

Έτσι προόδεψε η ανθρωπότητα…



Ακόμα και ο χριστιανισμός, που παρουσιάζεται σαν την θρησκεία της αγάπης , τι

άλλο είναι πλέον από μία θρησκεία του τρόμου; Αφού οι χριστιανοί πατέρες (εκείνοι

που τα είχαν πιο καλά με τους Ρωμαίους δηλαδή),

νίκησαν τις χριστιανικές γνωστικές σέκτες που καλούσαν

σε επανάσταση ενάντια στον τότε σάπιο κόσμο, η

εκκλησία τελικά έγινε ο στυλοβάτης του συστήματος. Το

αποτέλεσμα ήταν να αλλοιωθεί βεβαίως, το αρχικό

επαναστατικό μήνυμα του πρωτοχριστιανισμού, που

ήταν ουσιαστικά ένα ριζοσπαστικό μείγμα ιδεών των

νεοπλατωνιστών, των Εσσαίων, των γνωστικιστών κλπ.

και όχι αυτό το μονολιθικό και απόλυτο δόγμα που

ονομάζεται σήμερα χριστιανισμός.



Πώς καλλιεργούσε τον τρόμο η εκκλησία; Μα βέβαια με την κόλαση όπου όλοι οι

«κακοί» θα βασανίζονταν αιώνια. Αλλά ο τρόμος δεν ήταν ζήτημα εσωτερίκευσης του

πιστού μόνο. Η εκκλησία τον εφάρμοσε σε όλους τους εχθρούς της. Με σταυροφορίες

στην Ανατολή (όπου στην κατάληψη της Ιερουσαλήμ οι νικητές σταυροφόροι έφαγαν

κάποιους από τους χαμένους!), αλλά και στην Ευρώπη ενάντια στους καθαρούς

(μεσαιωνικούς γνωστικιστές με κομμουνιστικές τάσεις) της Γαλλίας και αργότερα

ενάντια στα κινήματα των αναβαπτιστών και λοιπών χιλιαστών. Τα ίδια έκαναν

όλες οι κυρίαρχες θρησκείες στους επαναστάτες, στους αιρετικούς, στους

διαφορετικούς και στους φτωχούς.



Βέβαια δεν καταφεύγει πάντα η εξουσία στον τρόμο. Χρησιμοποιεί και άλλες μεθόδους όπως είναι ο φόβος ή οι υποσχέσεις. Όπωςήδη αναφέραμε ο τρόμος προκαλεί παράλυση. Γι’ αυτό και χρησιμοποιείται από τους εξουσιαστές που έτσι επιβάλλονται στους σοκαρισμένους και άβουλους υπηκόους τους. Ο τρόμος όμως μπορεί να έχει και άλλες συνέπεις. Γιατί είναι επίσης γνωστό ότι "Το πληγωμένο θηρίο είναι το πιο επικίνδυνο". Με άλλα λόγια η συνταγή του τρόμου και δεν έχει πάντα επιτυχία και μπορεί να οδηγήσει σε αντίθετες από τις προσδοκούμενες συνέπειες. Αν ο τρόμος ήταν η μόνη πολιτική άσκησης, τότε αργά ή γρήγορα ο λαός θα επαναστατούσε. Επίσης με τον τρόμο δεν μπορείς να έχεις παραγωγικούς υπηκόους. Έτσι συμπεραίνει κανείς ότι είναι καλύτερο για τους εξουσιαστές να έχουν «χαρούμενους» υπηκόους παρά τρομαγμένους και άβουλους. Στον τρόμο καταφεύγει η εξουσία συνήθως όταν βλέπει ότι αμφισβητείται και κάθε άλλο μέσο επιβολής δεν αποδίδει. Όπως και να έχει, είναι κατανοητό ότι η επιβολή του τρόμου είναι ένα βασικό πολιτικό εργαλείο.





ΤΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ



‘Όταν η δύναμη των θρησκειών ξεθώριασε, κυρίως μετά το Διαφωτισμό και τη

Γαλλική Επανάσταση (όσο αφορά βεβαίως τη Δύση, γιατί σε μεγάλο κομμάτι της

υφηλίου ισχύει ακόμα το τρίπτυχο τρόμος-θρησκεία-εξουσία), οι πολιτικοί έπρεπε να

ασκήσουν την εξουσία με αποκλειστικά πολιτικά και κοινωνικά μέσα. Γενικά η δυτική

κοινωνία, κυρίως μεταπολεμικά, επέλεξε την «ήπια» μέθοδο επιβολής (τουλάχιστον

ως προς το εσωτερικό, γιατί στην εξωτερική πολιτική τα πράγματα είναι αλλιώς) και

δεν κατέφυγε στον ασφυκτικό έλεγχο των ολοκληρωτικών καθεστώτων που πόνταραν

πολύ στον τρόμο των υπηκόων τους (δεν είναι τυχαίο που ο ολοκληρωτισμός-

φασισμός, σταλινισμός και ναζισμός κυρίως- έγινε συνώνυμο του τρόμου σε τέτοιο

βαθμό που η μία έννοια να φέρνει κατευθείαν στο μυαλό την άλλη). Πάραυτα σε

περιόδους που το κεφάλαιο επιτίθεται στην εργατική τάξη και ο καπιταλισμός

περνά σε μία ολοκληρωτική φάση (ολοκληρωτικός νεοφιλελευθερισμός ή

ολοκληρωτικός καπιταλισμός), οι μέθοδοι των δυτικών κρατών αλλάζουν και

ομοιάζουν (χωρίς να ταυτίζονται) με αυτές των φασιστικών καθεστώτων.



Όπως και να έχει, οι δυτικές «δημοκρατίες» έχουν επενδύσει πολλά στον ψυχολογικό

παράγοντα και στην προπαγάνδα (ψυχολογικός πόλεμος). Σε περιόδους κρίσης αυτός

ο ψυχολογικός πόλεμος γίνεται πιο έντονος και ασκείται κυρίως μέσω των ΜΜΕ και

των πολιτικών δυνάμεων. Ένα παράδειγμα είναι η Ελλάδα. Η κυβέρνηση εφάρμοσε

τεχνικές που προήγαν τον τρόμο σε μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού. Μαζί λοιπόν με

τις βίαιες περικοπές μισθών, τις απολύσεις, τα χαράτσια κλπ εφάρμοσε κυριολεκτικά

μία καταστροφολογική προπαγάνδα για την αναγκαιότητα αυτών των μέτρων. Ο

πανικός που δημιουργήθηκε μαζί με τη βίαιη κλοπή της περιουσίας του λαού, είχαν

σαν αποτέλεσμα να οδηγηθεί πολύς κόσμος στην αυτοκτονία, ενώ παρουσιάστηκε και

ραγδαία άνοδος της εγκληματικότητας. Ταυτόχρονα επιχειρήθηκε

αποπροσανατολισμός του κόσμου από τα προβλήματά του και προσπάθεια να

στραφεί η οργή απέναντι στους μετανάστες. Τα ρατσιστικά κρούσματα εκτοξεύτηκαν

στα ύψη , ενσταλάζοντας τον τρόμο στις καρδιές των αλλοδαπών. Βέβαια μόνο με

τέτοια τρομώδη μέσα μπορούσαν να περάσουν τόσο απεχθή νεοφιλελεύθερα μέτρα. Η

μέθοδος αυτή εφαρμόζεται και αλλού, όπου ο νεοφιλελευθερισμός επιβάλλει

ολοκληρωτικές μορφές καπιταλισμού.



Ο φόβος της επανάστασης ταυτόχρονα οδηγεί το κράτος να επιβάλλει την

αστυνομοκρατία. Βλέπουμε εδώ ότι ένα δυτικό νεοφιλελεύθερο κράτος μιμείται

φασιστικές μεθόδους (ανάγκη για απόλυτο εσωτερικό έλεγχο) χωρίς όμως να

ταυτίζεται με το φασισμό απόλυτα, αφού άλλα στοιχεία το διαχωρίζουν. Έτσι δεν

έχουμε στρατοκρατορία , έχουμε φαινομενική ελευθερία του τύπου κλπ . Οι δόσεις

τρόμου που χρησιμοποίει το κάθε κράτος στη διαμόρφωση της πολιτικής του,

καθορίζονται από τις εκάστοτε συνθήκες. Άλλωστε, όπως προείπαμε, κανένα

καθεστώς δεν μπορεί να ποντάρει αποκλειστικά στον τρόμο. Ειδικά αν έχει σκοπό

να μείνει και να μην ανατραπεί, πέφτοντας θύμα της ίδιας του της ακρότητας. Τα

παραδείγματα δεν είναι και λίγα. Αναφέρω χαρακτηριστικά τη Γαλλική Επανάσταση

αλλά και τη Ρωσική του 1917, όπου οι επαναστάτες ανταπέδωσαν τον τρόμο στην

εξουσία. Βλέπε πχ . το κράτος τρόμου που επέβαλαν οι Ιακωβίνοι, όπου χιλιάδες

αριστοκράτες εκτελέστηκαν και από «κυνηγοί» έγιναν τα θηράματα. Βέβαια

λαμβάνοντας υπ΄όψη ότι και στους ολοκληρωτισμούς υπάρχουν διαβαθμίσεις, είναι

πιθανό σε μελλοντικό χρόνο ο ολοκληρωτικός νεοφιλελευθερισμός να περάσει σε πιο

ακραίους τρόπους δράσης, εάν αυτό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή του,

φθάνοντας στο επίπεδο των φασιστικών και των ναζιστικών καθεστώτων.



Τέλος, στον πόλεμο παράδειγμα τρόμου είναι τα τυφλά χτυπήματα ενάντια στους

αμάχους. Σκοπός είναι να σπάσει το ηθικό του «εχθρικού» λαού. Επίσης τρόμος είναι

και η ολοκληρωτική καταστροφή ενός εχθρού, ώστε να παραδειγματιστούν άλλοι

εχθροί. Για παράδειγμα το 1944 ο Χίτλερ διέταξε τον ολοκληρωτικό αφανισμό της

Βαρσοβίας και την εκτέλεση όλων των κατοίκων της μετά τη νίκη των ναζί στην

εξέγερση της Βαρσοβίας. Τελικά δεν πέθαναν όλοι (πάντως διακόσιες χιλιάδες

κάτοικοι υπολογίζεται ότι έχασαν τη ζωή τους), αλλά μπουλντόζες γκρέμισαν

ολοσχερώς την πόλη ώστε να παραδειγματιστούν όσοι ήθελαν να εξεγερθούν στην,

υπό ναζιστική κατοχή, Ευρώπη. Οι σύμμαχοι δεν πήγαν πίσω. Βομβάρδισαν μια πόλη

Γερμανών αμάχων και προσφύγων, τη μαρτυρική Δρέσδη, χωρίς να υπάρχει

στρατηγικός σκοπός. Οι νεκροί ήταν δεκάδες χιλιάδες. Πρόσφατα η υφήλιος είδε το video με το λυντσάρισμα του Καντάφι. Εύκολα κάποιος καταλαβαίνει το σκοπό που επιτελεί αυτό το φρικαλέο μήνυμα σε όλους τους αποδέκτες - παγκόσμιους πολίτες.



ΤΡΟΜΟΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ

Από τα αρχαία χρόνια η τέχνη περιέχει στοιχεία τρόμου.

Κλασσικά παραδείγματα είναι η Ιλιάδα και η Οδύσσεια.

Ιστορίες τρόμου κυριαρχούν στις λαϊκές κουλτούρες

διαχρονικά. Ακόμα και τα παραμύθια περιέχουν στοιχεία

εκφοβισμού των παιδιών (δεν είναι τυχαίο ότι στις μέρες μας

και όσο αφορά την τέχνη του φανταστικού υπάρχει σαν

διακριτή υποκατηγορία το παραμύθι τρόμου).



Η λογοτεχνία του τρόμου εμφανίζεται ουσιαστικά με τους

ρομαντικούς, τον Πόε και τη Σέλλευ. Θα γιγαντωθεί με τα

χρόνια. Έργα αθάνατα που χαρακτηρίζουν μία εποχή . Στον

κινηματογράφο τα πράγματα δεν είναι διαφορετικά. Τα θρίλερ και το σινεμά φρίκης

θα υπάρξουν ξεχωριστά είδη κινηματογράφου και ορισμένες από τις ταινίες τρόμου

θα σημειώσουν τεράστια εισπρακτική επιτυχία, αλλά και θα αποτελέσουν

πολιτισμικά φαινόμενα (Δράκουλας, Φρανκενστάιν κλπ).



Πριν χρόνια είχα διαβάσει μία αρνητική άποψη για τον Χιτσκοκικό κινηματογράφο.

Εκείνη η κριτική λοιπόν έθαβε τον Χίτσκοκ, κάτι που τότε μου έκανε εντύπωση και το

βρήκα υπερβολικό. Ήξερα βέβαια ότι ο Χίτσκοκ ήταν ένας άχρωμος άνθρωπος,

συντηρητικός, ο οποίος, πριν γίνει διάσημος, γύριζε στη διάρκεια του 2ου

παγκοσμίου πολέμου προπαγανδιστικές ταινίες για τη Μεγάλη Βρετανία. Ο Dario

Argento (μετρ των ταινιών splatter και του ιταλικού giallo) άλλωστε τον είχε

αποκαλέσει συντηρητικό άνθρωπο.



Με τα χρόνια δε θα μπορούσα παρά να δώσω και κάποιο δίκιο σε εκείνη την αρνητική

κριτική. Βασικό της επιχείρημα ήταν η υπόθεση ότι τα θρίλερ αποπροσανατολίζουν

τον κόσμο από τα πραγματικά του προβλήματα και τον στρέφουν στο φόβο απέναντι

στον συνάνθρωπό του. Και σίγουρα αυτό το επιχείρημα έχει βάση. Σημαντικά θέματα

όπως είναι το ταξικό δε θίγονται καθόλου στα περισσότερα θρίλερ, αλλά αντίθετα

εδραιώνεται ο φόβος για τον συνάνθρωπό μας ή για το υπερφυσικό. Έχετε ποτέ

αναρωτηθεί γιατί στη Σοβιετική Ένωση που καλλιεργούνταν, έστω υποκριτικά, το

κολεκτιβιστικό πνεύμα, αυτός ο κινηματογράφος δεν είχε προώθηση; Θα μπορούσε να

έχει μέλλον μόνο σε κοινωνίες που ο επίσημος κανόνας είναι ο ένας να ανταγωνίζεται

τον άλλο.



Εδώ που τα λέμε δεν είναι λίγα τα παραδείγματα που ο κινηματόγραφος έκανε άθελά

(?) του συντηρητική πολιτική. Ο «Εξορκιστής» έστειλε πολλούς στην εκκλησία αφού

τους έκανε να πιστέψουν στο διάβολο. Ο «Σχιζοφρενής δολοφόνος με το πριόνι»

στιγμάτισε σαν διαβολικούς (κόντρα στις επιστημονικές απόψεις) τους ψυχοπαθείς

και έκανε τους σχιζοφρενείς συνώνυμο των δολοφόνων στα μάτια της κοινής γνώμης.

Τόσα θριλεράκια της πλάκας άλλωστε που γυρίζονται, τι άλλο σκοπό μπορούν να

έχουν από το να κάνουν τον μέσο άνθρωπο να κάτσει σπίτι του; Φοβισμένος και

άβουλος καθώς το κακό παραμονεύει. Τα θρίλερ σε κάνουν να νιώθεις ανασφαλής και

ότι ο συνάνθρωπός σου είναι πιθανώς εγκληματίας. Έτσι αυξάνεται η ανάγκη για

αστυνόμευση.



Σε προηγούμενό μας άρθρο είχαμε θίξει το ζήτημα της

χρησιμοποίησης της δυστοπίας από την εξουσία για

πολιτικά οφέλη . Το ίδιο πιστεύω ότι γίνεται και στην

περίπτωση του κινηματογράφου, αλλά και της λογοτεχνίας

του τρόμου. Βέβαια υπάρχουν και οι εξαιρέσεις , όπου

σκηνοθέτες και συγγραφείς ασχολήθηκαν μέσα από τον

τρόμο με σοβαρά θέματα κριτικής και αμφισβήτησης της

εξουσίας (όπως ο Ρομέρο με την κινηματογραφική του σειρά

για Ζόμπι που αποτελεί μία κριτική στην καταναλωτική

κοινωνία). Ούτε βέβαια μπορούμε να αμφισβητήσουμε τα

τρομερά υπαρξιακά ζητήματα που αναδεικνύονται μέσα από τη μυθολογία του τρόμου.



Η αγωνία του Λάβκραφτ για τον εξώκοσμο τρόμο είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως και τα splatter του Φούλτσι για τις μετα-αποκαλυπτικές αναζητήσεις τους.

Αυτό όμως που οφείλουμε να επισημάνουμε είναι ότι ο τρόμος σαν τέχνη σίγουρα

μπορεί να χρησιμεύσει ως μηχανισμός προπαγάνδας της εξουσίας.





ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Ο τρόμος και η εξουσία είναι έννοιες αλληλένδετες. Ίσως το ένα φαινόμενο

χρειάζεται το άλλο για να επιβιώσει. Ίσως και ο πολιτισμός βασίζεται πάνω σε

θεμέλια τρόμου. Απλά είναι καλύτερο για την εξουσία, αυτό το γεγονός να μη γίνεται

πλήρως κατανοητό από τους υπηκόους.


ZERO GEOGRAPHIC 10

1892 – 1894: Η εξέγερση και η σφαγή στη φυλακή της Καγιέν

Μια σύντομη ιστορία της βίαιης καταστολής της φυλακής της νήσου Καγιέν στη Γαλλική Γουιάνα. Μια εξέγερση ενάντια στη δολοφονία ενός κρατούμενου που την ακολούθησε μια σφαγή αναρχικών από τις Αρχές.

Τα νησιά της Σωτηρίας βρίσκονται στη Καγιέν, σ’ αυτό που ήταν παλιότερα η Γαλλική Γουιάνα στη Νότια Αμερική. Απ’ αυτά τα τρία νησιά – φυλακές (από τα οποία το Νησί του Διαβόλου([1]) είναι το πιο κακόφημο) ήταν προορισμένα από τις γαλλικές αρχές για δύσκολες υποθέσεις, για δραπέτες με αρκετές αποδράσεις στο ενεργητικό τους και για πολιτικούς κρατούμενους. Εκείνη την περίοδο πολλοί αναρχικοί στάλθηκαν σ’ αυτά τα κολαστήρια.

Παρά την παραδεισένια εμφάνισή τους, αυτά τα νησιά, περιτριγυρισμένα από δυνατά ρεύματα και καρχαρίες, ήταν ένα τρομακτικό μέρος για τους κρατούμενους. Κύρια ασχολία των φυλακισμένων εδώ ήταν να ρίχνουν αλατισμένο νερό σε αγριόχορτα που ξεφύτρωναν στους δρόμους και γύρω από τα κτίρια. Εν ολίγοις βασίλευε η πλήξη. Εκτός των κρατουμένων που λόγω παραβάσεων εξέτιαν την ποινή τους στην απομόνωση, στους φυλακισμένους επιτρέπονταν να κυκλοφορούν τη διάρκεια της μέρας, πριν τους κλειδώσουν και τους αλυσοδέσουν την νύχτα. Θα μπορούσε κανείς να αντιληφθεί και να κατανοήσει το γενικότερο κλίμα αυτών των νησιών παρακολουθώντας την ταινία «Ο Πεταλούδας».

Στις αρχές του 1890 παράνομα γράμματα αναρχικών έκαναν την εμφάνιση τους σε μια γαλλική εφημερίδα, καταγγέλλοντας τη μεταχείριση των φυλακισμένων στα νησιά φυλακές (κατά γράμμα «ποινικές αποικίες»). Αναφέρονταν στην έλλειψη ιατρικής περίθαλψης, στην κατάσχεση της αλληλογραφίας, σε αποκρουστικά βασανιστήρια και τιμωρίες.

Το 1892, οι αρχές είχαν σχεδιάσει μια προβοκάτσια, ελπίζοντας να βρούνε πάτημα για να πυροβολήσουν τους αναρχικούς, αλλά αυτό απέτυχε. Το καθεστώς έγινε πιο αυστηρό, και οι υψηλά ιστάμενοι έδωσαν το πράσινο φως στους δεσμοφύλακες να ξεφορτωθούν τους αναρχικούς. Αυτοί συζήτησαν μεταξύ τους ποιος θα δολοφονήσει τον πρώτο αναρχικό.

Τον Σεπτέμβρη του 1894 ο ανθρωποφύλακας Μόσκα δολοφόνησε τον αναρχικό Φρανσουά Μπριέν (Francois Briens). Πριν πεθάνει δήλωσε: «Πεθαίνω για την αναρχία, οι αναρχικοί θα εκδικηθούν για μένα».

Την 21η Οκτώβρη ο ανθρωποφύλακας δολοφονήθηκε όπως του άξιζε, μαχαιρωμένος από ένα στιλέτο μαζί με άλλα τρία τσιράκια του. Οι αρχές ήταν προετοιμασμένες. Ξεκίνησε ένα ανθρωποκυνηγητό χωρίς έλεος. Το πρωί της 22ης ο Σαρλ Ακίλλε Σιμόν (Charles Achille Simon) (γνωστός σαν «Μπισκότο» και «Ραβασόλ Β’») βρέθηκε κρυμμένος σε ένα δέντρο καρύδας.

Ένας στρατιώτης τον έβρισε και κατόπιν τον δολοφόνησε όταν αυτός απάντησε «Ζήτω η Αναρχία». Ο Σιμόν γεννήθηκε στη Λουαρέ (Loiret) το 1873. Μέλος του αναρχικού πυρήνα του Σεν Ντενί (Saint Denis), μαζί με τον αναρχικό της πράξης Ραβασόλ, είχε τοποθετήσει βόμβα στο μέσα στο σπίτι του Μ. Μπενουά (Μ. Benoit), ο οποίος ήταν προεδρεύων δικαστής στη δίκη των αναρχικών Νταρντάρ και Ντεκά (Dardare and Decamp). Αυτοί οι δύο συμμετείχαν στην διαδήλωση της Πρωτομαγιάς στο Κλισύ Λεβαλουά (Clichy Levallois) το 1891. Η αστυνομία επιτέθηκε στη διαδήλωση, και προχώρησε στη σύλληψη των Νταρντάρ και Ντεκά. Ένας άλλος αναρχικός τραυματίστηκε από την αστυνομία ενώ και οι τρεις ξυλοκοπήθηκαν βάναυσα στο τμήμα. Ο Μπενουά απαιτούσε από τους ενόρκους την μακροχρόνια ποινή φυλάκισης των Νταρντάρ και Ντεκά.

Τρεις ακόμη κρατούμενοι – ο Μαρσεβά, ο Λεμπώ και ο Ζυλ Λεό Λωτιέ (Marsevin, Lebault and Jules Leon Leauthier) – πυροβολήθηκαν θανάσιμα, ενώ κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου φώναζαν «Ζήτω η ελευθερία, ζήτω η αναρχία!». Ο Λωτιέ είχε μαχαιρώσει έναν Σέρβο υπουργό, τραυματίζοντας τον σοβαρά, στο Παρίσι το 1893. Είχε καταδικαστεί σε ισόβια καταναγκαστικά έργα στις 23 Φεβρουαρίου το 1894.

Ο Ντερβώ, ο Μπεζιέ, ο Γκαρνιέ και ο Μπενουά Σεβενέ (Dervaux, Boesie, Garnier, and Benoit Chevenet), δολοφονήθηκαν λίγο αργότερα. Έχοντας βρει καταφύγιο σε μια σπηλιά, ο Κερβώ και ο Μαρμ (Kervaux and Marmes), οδηγήθηκαν έξω με τη χρήση καπνού και πυροβολήθηκαν. Την επομένη, το πρωί της 23ης Οκτώβρη, ο Εντουάρντ Ομπά Μαρπώ (Edouard Aubin Marpaux) είχε ακριβώς το ίδιο τέλος. Γεννημένος το 1866 στο Φραισάνς της Τζούρα (Fraisans, Jura), συμμετείχε στην «Αντιπατριωτική Ένωση» καθώς και στην «Ένωση Ενάντια στη Ιδιοκτησία». Ήταν γραμματέας της Συνδικαλιστικής Ένωσης Σφραγιστών. Είχε λάβει μέρος σε επαναστατικές απαλλοτριώσεις μαζί με τον Πίνι([2]). Στις 17 Νοεμβρίου του 1893 παγιδεύτηκε από την αστυνομία αλλά κατάφερε να μαχαιρώσει ένα μπάτσο στη συμπλοκή που ακολούθησε. Καταδικάστηκε σε ισόβια στις 28 Φεβρουαρίου το 1894 για να πεθάνει μόνο λίγους μήνες αργότερα.

Άλλοι αναρχικοί που δολοφονήθηκαν είναι οι Ματτέι, Μαξίμ Λεμπώ, Μεζάρκιλ, Ανρί Πιερ Μυρβέ, Αγκούστο Αλφρέντ Φουγκό, Τίρβουζ και Μπερνάρ Μεμέρ. Οι γιατροί όταν είδαν τα νεκρά σώματα φώναζαν: «Αρκετά! Θα κάνετε την θάλασσα κόκκινη, σταματήστε αυτό το μακελειό!»

Ο Φουγκώ (30) και ο Σεβενέ (28) είχαν μόλις καταδικαστεί για συμμετοχή στην κλοπή δυναμίτη στο Σουαζύ-Σου-Ετιόλ (Soisy-sous-Etiolles([3])) στην οποία είχε συμμετάσχει και ο Ραβασόλ. Κατά τη διάρκεια της δίκης, ο Φουγκώ, έδειξε την περιφρόνηση του για την κοινωνία με πολλά ειρωνικά και σαρκαστικά σχόλια. Γεννήθηκε στη Νάντη το 1865 και έχασε τον πατέρα του το 1878. Μαθήτευσε σε τεχνικό σχολείο και έπιασε δουλειά στα ναυπηγεία της Νάντης. Υπήρξε υποψήφιος για την Βουλή των Αντιπροσώπων, μόνο μέχρι να μπορούν οι αναρχικοί να τοιχοκολλούν τις προκηρύξεις τους. Ίδρυσε το Σωματείο Εργατών. Αφήνοντας τα ναυπηγεία, μετακόμισε στο Παρίσι και έπιασε δουλειά στα σιδηρουργεία και στα συνεργεία του Σεντ Ντενί. Έγινε εκδότης της αναρχικής εφημερίδας “Pere Peinard”. Το 1890 καταδικάστηκε για «υποκίνηση σε δολοφονία και λεηλασία», επειδή είχε γράψει σε ένα άρθρο του τα συγχαρητήρια του στον Ρώσο επαναστάτη Στανισλάβ Παντλεύσκι (Stanislaw Padlewsky) που σκότωσε τον προδότη Μιχαήλ Σελίβερστοφ (Mikhail Seliverstoff)([4]). Απέφυγε να εκτίσει την ποινή του ταξιδεύοντας στην Ισπανία και αργότερα στην Ελβετία. Στη Γενεύη, με το όνομα Μάρτιν, εργάστηκε ως πλανόδιος επιχρυσωτής. Απελάθηκε από την Γενεύη και καταδικάστηκε σε 20 χρόνια καταναγκαστικής εργασίας και ο Σεβενέ σε 12 χρόνια καταναγκαστικής εργασίας.

Τα τρυπημένα από τις σφαίρες κορμιά έγιναν βορά για τους καρχαρίες. Επιζώντες αναρχικοί όπως ο Αντέλμ Ζιριέ (Anthelme Girier) υπέφεραν πολλούς μήνες μαρτυρίων πριν πεθάνουν στη φυλακή. Να θυμάστε τα ονόματα αυτών των πεσόντων αναρχικών.



Πηγή: http://libcom.org/history/the-prisoners-revolt-and-massacre-at-cayenne

[1] Στο Νησί του Διαβόλου ήταν φυλακισμένος και ο αναρχικός Κλεμάν Ντυβάλ με ποινή ισόβιων καταναγκαστικών έργων. Το 1901 δραπέτευσε με άλλους 6 και πήγε στη Νέα Υόρκη και επανασυνδέθηκε με το αναρχικό κίνημα και πέθανε σε προχωρημένη ηλικία, 85 χρονών. Επίσης ο περίφημος Μάριους Ζακόμπ από τους «Εργάτες της Νύχτας» καταδικάστηκε σε ισόβια καταναγκαστικά έργα στο Νησί του Διαβόλου, όπου ο διευθυντής του τον χαρακτήρισε ως τον πιο επικίνδυνο κρατούμενο που υπήρξε ποτέ. Επιχείρησε να δραπετεύσει 17 φορές και πέρασε 5 χρόνια στην απομόνωση, τα 2 από αυτά αλυσοδεμένος. Το 1928 του δόθηκε χάρη και επέστρεψε στη Γαλλία όπου και τελικά αυτοκτόνησε το 1954.

[2] O Βιτόριο Πινί (Vittorio Pini 1860-1903), αναρχικός τσαγκάρης τον οποίον καταδίωκαν οι ιταλικές αρχές, ξεκίνησε μια σειρά διαρρήξεων μαζί με άλλους τέσσερις συντρόφους εντός και εκτός Παρισιού, οι οποίες τους απέφεραν πάνω από μισό εκατομμύριο φράγκα. Έκλεβαν σχεδόν αποκλειστικά για να βοηθήσουν συντρόφους που βρίσκονταν σε δύσκολη θέση ή για να συνδράμουν στον αναρχικό Τύπο στη γαλλία και την ιταλία. Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 εξέδιδε μαζί με συντρόφους τους στη Βαρκελώνη την εφήμερίδα Εl porvenir anarquista (To αναρχικό μέλλον) στα ιταλικά, γαλλικά, και ισπανικά.



[3] https://fr.wikipedia.org/wiki/Soisy-sur-Seine

[4] Στις 18 Νοεμβρίου το 1890, ο Μιχαήλ Σελίβερστοφ, αρχηγός της τσαρικής μυστικής αστυνομίας, δολοφονήθηκε στη σουίτα του στο ξενοδοχείο όπου έμενε δύο μήνες κάθε χρόνο. Φερόμενος ως δράστης θεωρήθηκε ο Ρωσοπολωνός μετανάστης, πιστός στη «προπαγάνδα με τη πράξη», Στάνισλαφ Παντλεύσκι. Ο Σελίβερστοφ ήταν υπεύθυνος για αρκετές δίκες Ρώσων μεταναστών που γυρνούσαν πίσω στη χώρα τους.

http://rabidproletarians.espivblogs.net/archives/85

http://rabidproletarians.espivblogs.net/

Οι αναρχικοί και η ηθική

Ο αριθμός αυτών που δηλώνουν αναρχικοί σήμερα είναι τόσο μεγάλος, και κάτω από το όνομα αναρχία κρύβονται θεωρίες τόσο διαφορετικές και αντιφατικές

Ο διαχωρισμός της θέσης μας πρέπει να είναι αποτέλεσμα μιας ξεκάθαρης έκθεσης των ιδεών μας και της ειλικρινούς και αδιάκοπης επανάληψης των απόψεων μας για όλα τα γεγονότα που έρχονται σε αντίθεση με τις ιδέες και την ηθική μας, χωρίς να έχουμε στο μυαλό μας την υπεράσπιση κάποιου συγκεκριμένου προσώπου ή χώρου. Γιατί αυτή η δήθεν αλληλεγγύη ανάμεσα σε ανθρώπους που δεν ανήκουν και δεν θα μπορούσαν να ανήκουν στον ίδιο χώρο, υπήρξε ακριβώς ένα από τα βασικά αίτια της σύγχυσης.Έχουμε φτάσει στο σημείο πολλοί να εξυμνούν στους συντρόφους τα ίδια πράγματα που καταδικάζουν στους αστούς, και φαίνεται ότι το μοναδικό τους κριτήριο για το αν μια πράξη είναι καλή ή κακή, είναι το αν αυτός που την έκανε δηλώνει αναρχικός ή όχι.



Πολλά σφάλματα έχουν φέρει τους μεν στο σημείο να αντιφάσκει ανοιχτά η πρακτική τους με τις αρχές που διακηρύσσουν θεωρητικά, και τους δε να ανέχονται τέτοιες αντιφάσεις. Παρόμοια πολλοί λόγοι έχουν φέρει κοντά μας ανθρώπους που στο βάθος αδιαφορούν για την αναρχία και για όλα ξεπερνούν τα στενά τους ατομικά συμφέροντα. Δεν μπορώ να εξαντλήσω εδώ μια μεθοδική και εξαντλητική μελέτη όλων αυτών των σφαλμάτων, θα αρκεστώ να μιλήσω για αυτά που με έχουν εντυπωσιάσει περισσότερο.Ας μιλήσουμε για την ηθική.Δεν είναι σπάνιο να συναντάμε αναρχικούς που αρνούνται την ηθική. Στην αρχή λένε απλώς ότι σαν θεωρητική άποψη δεν παραδέχονται καμία απόλυτη, αιώνια και αμετακίνητη ηθική, και στην πράξη επαναστατούν εναντίον της αστικής ηθικής, που επιδοκιμάζει την εκμετάλλευση των μαζών και καταφέρεται εναντίον όλων των πράξεων που βλάπτουν ή απειλούν τα συμφέροντα των προνομιούχων.



Έπειτα σιγά σιγά όπως συμβαίνει σε τόσες και τόσες περιπτώσεις παίρνουν το σχήμα του λόγου για επακριβή έκφραση της αλήθειας. Λησμονούν ότι στην τωρινή ηθική πλάι στους κανόνες που προβάλουν οι παπάδες και τα αφεντιά για να κατοχυρώσουν τη κυριαρχία τους βρίσκονται και άλλοι ,περισσότεροι και ουσιαστικότεροι που χωρίς αυτούς θα ήταν αδύνατη κάθε κοινωνική συμβίωση. Λησμονούν ότι το να επαναστατείς εναντίον κάθε κανόνα που επιβάλλεται με τη βία δεν σημαίνει καθόλου ότι πρέπει να μην έχεις κανένα συναίσθημα υποχρέωσης και καμία ντροπή απέναντι στους άλλους. Λησμονούν ότι για να καταπολεμήσεις σωστά μια ηθική πρέπει να τις αντιπαραθέσεις, τόσο στη θεωρία όσο και στη πράξη μια ηθική ανώτερη .Και καταλήγουν με τη βοήθεια της ιδιοσυγκρασίας τους να και των περιστάσεων να γίνουν ανήθικοι με όλη τη σημασία της λέξεως, άνθρωποι χωρίς κανόνες συμπεριφοράς, χωρίς κριτήριο που να καθοδηγεί τις πράξεις τους, που υποκύπτουν παθητικά στη παρόρμηση της στιγμής. Σήμερα στερούνται το ψωμί τους για να βοηθήσουν ένα σύντροφο αύριο θα σκοτώσουν έναν άνθρωπο για να πάνε στις πουτάνες.Η ηθική είναι το σύνολο των κανόνων συμπεριφοράς που θεώρει καλό κάποιος άνθρωπος. Μπορεί να βρίσκει κανείς κακή την κρατούσα ηθική μιας συγκεκριμένης εποχής μιας χώρας ή μιας κοινωνίας και πράγματι η αστική ηθική είναι κάτι παραπάνω από κακή, όμως δεν μπορούμε να διανοηθούμε μια κοινωνία χωρίς καμία ηθική ούτε ένα συνειδητό άνθρωπο χωρίς κανένα κριτήριο για το τι είναι καλό και κακό για τον εαυτό του και τους άλλους.Όταν χτυπάμε την τωρινή κοινωνία, αντιπαραθέτουμε στην ατομιστική αστική ηθική την ηθική της αλληλεγγύης ,
και προσπαθούμε να εγκαθιδρύσουμε θεσμούς που ανταποκρίνονται στο πως εμείς κάνουμε τις σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Αν δεν κάναμε αυτό το πράγμα πως θα μπορούσαμε να βρούμε ότι τα αφεντικά εκμεταλλεύονται το λαό;Μια άλλη απαράδεκτη άποψη που μερικοί την υποστηρίζουν ειλικρινά και άλλοι την χρησιμοποιούν σα δικαιολογία είναι ότι το σημερινό κοινωνικό περιββάλον δε σου επιτρέπει να είσαι ηθικός και ότι κατά συνέπεια μάταια πασχίζεις όταν οι προσπάθειες σου είναι εκ των προτέρων καταδικασμένες σε αποτυχία το καλύτερο είναι να εκμεταλλευόμαστε όσο μπορούμε τις περιστάσεις προς όφελος μας και να μη νοιαζόμαστε για τους άλλους θα αλλάξουμε ζωή όταν αλλάξει η οργάνωση της κοινωνίας. Βέβαια κάθε αναρχικός καταλαβαίνει σήμερα ότι η αδυσώπητη οικονομική κατάσταση επιβάλει στον άνθρωπο να παλεύει εναντίων των άλλων ανθρώπων και βλέπει σα καλός παρατηρητής πόσο ανίσχυρη είναι η προσωπική επανάσταση ενάντια στο πανίσχυρο κοινωνικό περιβάλλον. Ένα όμως είναι εξίσου αληθινό, ότι χωρίς την προσωπική επανάσταση και χωρίς την συνεργασία με άλλους ανθρώπους επαναστατημένους με σκοπό την αντίσταση στη δύναμη του κοινωνικού περιβάλλοντος και στην προσπάθεια για μετασχηματισμό του, αυτό το κοινωνικό περιβάλλον δεν θα άλλαζε ποτέ

Είμαστε όλοι χωρίς εξαίρεση υποχρεωμένοι να ζούμε λίγο πολύ σε αντίθεση με τις ιδέες μας είμαστε όμως αναρχικοί ακριβώς στο μέτρο που βασανιζόμαστε από αυτή την αντίθεση και προσπαθούμε όσο είναι δυνατόν να τη μικρύνουμε. Τη μέρα που δεν θα προσαρμοζόμασταν στο περιβάλλον, δε θα είχαμε πια τη λαχτάρα να το μετασχηματίσουμε και θα γινόμασταν και εμείς αστοί.

ΑΦΡΑΓΚΟΙ ΙΣΩΣ ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΑΣΤΟΙ ΣΤΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΜΑΣ.

Ερρίκο Μαλατέσταστα

Arditi del Popolo - Οι Λαϊκές Ομάδες Κρούσης

Οδόφραγμα των Λ.Ο.Κ. στην Πάρμα, Αύγουστος 1922

Το τέλος του Ά Παγκοσμίου πολέμου βρήκε την εργατική τάξη της Ιταλίας σε μία κατάσταση έντονης επαναστατικής ζύμωσης. Παρότι ανέτοιμοι ακόμα να κατακτήσουν οι ίδιοι την εξουσία, οι εργάτες και οι αγρότες είχαν κερδίσει, από το 1918, μια πληθώρα παραχωρήσεων από το κράτος: μισθολογικές αυξήσεις, οχτάωρη εργασία και αναγνώριση των συλλογικών συμβάσεων.

Από το 1919, όμως, ένας νέος ριζοσπαστισμός αναδύθηκε στους κόλπους του εργατικού κινήματος. Μόνο εκείνη τη χρονιά, έγιναν 1.633 απεργίες σε όλη τη χερσόνησο, ενώ τον Αύγουστο το πρόσφατα σχηματισμένο κίνημα των εκπροσώπων των εμπορικών σωματείων του Τορίνο (ο πρόδρομος των εργατικών συμβουλίων) υπογράμμιζε την ανάπτυξη μίας νέας έντονης μαχητικότητας, που αντλούσε δύναμη από την αυτόνομη ικανότητα των εργατών να αυτοοργανώνονται σε ελευθεριακή βάση, η οποία είχε « τον πιθανό στόχο να προετοιμάσει τους ανθρώπους, τις οργανώσεις και τις ιδέες, σε μία συνεχή προεπαναστατική επιχείρηση ελέγχου, ώστε να είναι έτοιμοι να αντικαταστήσουν την εξουσία των αφεντικών στις επιχειρήσεις και να επιβάλουν μία νέα πειθαρχεία στην κοινωνική ζωή».

Στην επαρχία η αγροτιά είχε ανοίξει ένα δεύτερο μέτωπο με το κράτος, καταλαμβάνοντας τις γαίες που της είχε υποσχεθεί προπολεμικά. Ο νόμος Βισότσι, του Σεπτέμβρη του 1919, απλά νομιμοποίησε τις κοπερατίβες που είχαν ήδη στηθεί, ενώ οι «κόκκινες λίγκες» βοηθούσαν στη δημιουργεία ισχυρών σωματείων εργατών γης.

Το 1919, όμως, εμφανίζονται και τα πρώτα σημάδια άμυνας του κεφαλαίου απένατι σε αυτήν την αναπτυσσόμενη επίθεση. Μία συνάντηση μεταξύ βιομηχάνων και γαιοκτημόνων τον Απρίλιο, στη Γένοβα, σφράγισε τα πρώτα βήματα αυτής της «ιερής συμμαχίας» ενάντια στην άνοδο της εργατικής ισχύος. Σε αυτήν τη συνάντηση καταστρώθηκαν σχέδια για τη δημιουργία, τον επόμενο χρόνο, της Γενικής Ομοσπονδίας Βιομηχανίας και της Γενικής Ομοσπονδίας Γεωργίας, οι οποίες έθεσαν μαζί σε λειτουργία μία στοχευμένη στρατηγική για τη διάλυση των εργατικών σωματείων και των εκολαπτόμενων συμβουλίων.

Όμως οι βιομήχανοι και οι γαιοκτήμονες δε μπορούσαν να αναλάβουν μόνοι τους τον αγώνα ενάντια στο εργατικό κίνημα. Έπρεπε οι ίδιοι οι εργάτες να οδηγηθούν στην υποταγή και να καμφθεί το επαναστατικό τους πνεύμα στους ίδιους δρόμους που περπατούσαν και στα ίδια χωράφια που έσπερναν. Για αυτό το λόγο, το κεφάλαιο, στράφηκε στους ένοπλους τραμπούκους του φασισμού και στο μεγαλύτερο τραμπούκο όλων: το Μπενίτο Μουσολίνι.

Ο σχηματισμός των φασιστικών ομάδων

Αμέσως μετά τη λήξη του πολέμου, υπήρξε μια πραγματική άνθηση των αντεργατικών οργανώσεων. Η «Combat Fasci» του Μουσολίνι, η Λίγκα των Αντιμπολσεβίκων, η «Fasci» για την Κοινωνική Μόρφωση, η Umus, η Εξιλεωμένη Ιταλία κ.α. Παράλληλα, τα μέλη του σώματος εθελοντών πολέμου, που ήταν πλέον αποστρατευμένα, οργανώθηκαν σε μία ελίτ στρατιωτική δύναμη 20.000 ανδρών και μπήκαν αμέσως στην υπηρεσία του αντεργατικού κινήματος.

Αυτό το κίνημα απαρτίζοταν κυρίως από μεσοαστούς και μικροαστούς. Πρώην αξιωματικοί και στρατιωτικοί, υπάλληλοι, φοιτητές και αυτοαπασχολούμενοι συμμάχησαν με το φασισμό στις πόλεις, ενώ στην ύπαιθρο οι γιοι των ενοικιαστών κτημάτων, μικροϊδιοκτήτες γης και διαχειριστές κτημάτων στρατολογήθηκαν πρόθυμα στον πόλεμο ενάντια στη θεωρούμενη Κόκκινη Απειλή. Η αστυνομία και ο στρατός στήριζαν ενεργά τους φασίστες, παροτρύνοντας πρώην αξιωματικούς να συμμετέχουν στις ομάδες και να τις εκπαιδεύουν, δανείζοντας όπλα και οχήματα, επιτρέποντας ακόμα και σε ποινικούς να συμμετέχουν με την υπόσχεση προνομίων και ασυλίας. Οι άδειες οπλοφορίας, που τις αρνούνταν σε εργάτες και αγρότες, δίνονταν αφειδώς στις φασιστικές φάλαγγες, ενώ τα πυρομαχικά από το κρατικό οπλοστάσιο έδιναν στους Μελανοχιτώνες τεράστιο πλεονέκτημα ενάντια στους εχθρούς τους. Τελικά, το Νοέμβρη του 1921, οι διάφορες ομάδες κρούσης ενώθηκαν σε μία στρατιωτική οργάνωση που έμεινε γνωστή ως «Principi», η οποία διατηρώντας τη στρατιωτική ιεραρχία ήταν χωρισμένη σε τομείς, κοόρτεις και λεγεώνες και είχε ειδική στολή.

Οι Λαϊκές Ομάδες Κρούσης

Για να αντισταθμίσουν την ανεπάρκεια του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PSI- Partito Socialista Italiana ) και του μεγαλύτερου εργατικού συνδικάτου, της CGL, μαχητές διαφόρων τάσεων, αναρχοσυνδικαλιστές, αριστεροί σοσιαλιστές, κομμουνιστές και δημοκράτες σχημάτισαν, τον Ιούνη του 1921, μία λαϊκή πολιτοφυλακή, τις Λαϊκές Ομάδες Κρούσης, για να πολεμήσει τους φασίστες.

Ενώ υπήρχε μία πολιτική ποικιλομορφία, οι Λ.Ο.Κ. ήταν κατά κύριο λόγο μία οργάνωση της εργατικής τάξης. Εργάτες κατατάσσονταν από τα εργοστάσια, τα χωράφια, το σιδηρόδρομο, τα ναυπηγεία, τις οικοδομές, τα λιμάνια και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Συμμετείχαν επίσης και κάποια κομμάτια της μεσοαστικής τάξης, όπως φοιτητές, εργάτες γραφείου και άλλα επαγγέλματα.

Δομικά, οι Λ.Ο.Κ., ήταν χωρισμένες σε τάγματα, λόχους και διμοιρίες. Οι διμοιρίες αποτελούνταν από δέκα μέλη και το διμοιρίτη. Τέσσερεις διμοιρίες έφτιαχναν έναν λόχο, που διοικούταν από το λοχαγό, και τρεις λόχοι ένα τάγμα με επικεφαλής τον ταγματάρχη. Επίσης χρησιμοποιούνταν περιοδικές ομάδες για να διατηρείται η επαφή της κεντρικής διοίκησης με τους μαχητές.

Παρά τη δομή τους, οι Λ.Ο.Κ., ήταν αρκετά ευέλικτες ώστε να αντιδρούν άμεσα στις φασιστικές απειλές. Η πολιτική τους συμπεριφορά υπαγορευόταν από την ομάδα που είχε την επιρροή σε μία συγκεκριμένη περιοχή, αλλά οι περισσότεροι τομείς είχαν πραγματική αυτονομία δράσης.

Τέτοιοι τομείς στήθηκαν γρήγορα σε όλα τα μέρη της χώρας, είτε ως νέα δημιουργήματα είτε ως κομμάτια παλιότερων ομάδων όπως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιταλίας (PCdI- Partito Comunista d’Italia), η «παραστρατιωτική» «Arditi Rossi» στην Τεργέστη, τα Παιδιά του Κανένα (Figli di Nessuno) στη Γένοβα και στο Βερτσέλι, ή την Προλεταριακή Λίγκα (Lega Proletaria), που είχε σχέση με το Σοσιαλιστικό κόμμα. Συνολικά, τουλάχιστον 144 τομείς είχαν δημιουργηθεί μέχρι το τέλος του καλοκαιριού του 1921, οι οποίοι αριθμούσαν περίπου 20.000 μέλη. Οι μεγαλύτεροι τομείς ήταν αυτοί στο Λάτσιο με 3.300 μέλη και στην Τοσκάνη, όπου σε 18 τομείς υπήρχαν 3.000 μέλη.

Οι Λ.Ο.Κ. δημιούργησαν γρήγορα τη δικιά τους κουλτούρα και ταυτότητα με τον κάθε τομέα να επιδεικνύει περήφανα τα δικά του σήματα και σύμβολα πολέμου. Ενώ οι Λ.Ο.Κ. ως σύνολο μπορούσαν να  Η σημαία του τομέα Civitavecchiaαναγνωριστούν από το δαφνοστεφανωμένο κρανίο με το μαχαίρι στο στόμα και το σύνθημα « A Noi» (Σε μας), το σήμα της κεντρικής διοίκησης ήταν ένα μαχαίρι τυλιγμένο σε φύλλα βελανιδιάς και δάφνης. Ο τομέας Civitavecchia δεν άφησε και πολλά στην φαντασία διαλέγοντας για σημαία ένα τσεκούρι που διαλύει το φασιστικό σύμβολο! Παρόλο που δεν είχαν, ούτε ήθελαν να έχουν, δικιά τους στολή ο μέσος μαχητής προτιμούσε μαύρη μπλούζα, σκούρο γκρι παντελόνι με ένα κόκκινο λουλούδι στις κουμπότρυπες. Τα τραγούδια τους ήταν άμεσα και επιθετικά όπως και οι ίδιοι:

«Συγκρατούμε τη βία

 των μισθοφόρων φασιστών

 Όλοι οπλισμένοι επάνω στο ιππικό

 της ανθρώπινης εξιλέωσης

 Αυτή η αιώνια νιότη

 ανανεώνεται από την πίστη

 στους ανθρώπους που απαιτούν ισότητα και ελευθερία»

Η φασιστική επιθετικότητα

Ο Ιταλός αναρχικός Ενρίκο Μαλατέστα, σχολιάζοντας τις μαζικές καταλήψεις εργοστασίων στη βόρεια Ιταλία το Σεπτέμβρη του 1920 στις οποίες συμμετείχαν 600.000 εργάτες, είχε προβλέψει πως «αν δε φτάσουμε μέχρι το τέλος θα πληρώσουμε με δάκρυα αίματος το φόβο που προκαλούμε τώρα στους αστούς.» Τα λόγια του ήταν προφητικά, καθώς τόσο το PSI όσο και η CGL  αντί να απλώσουν τον αγώνα από τα εργοστάσια στις κοινότητες συνεργάστηκαν με το κράτος για να γυρίσουν οι εργάτες στη δουλειά τους. Ήταν από εκείνη τη στιγμή και μετά, που το κράτος πέρασε στην επίθεση και οι ομάδες « επαναστατικής δράσης» του Μουσολίνι προμηθεύτηκαν αρκετά όπλα για να πάρουν τους δρόμους.

Μέχρι το σχηματισμό των Λ.Ο.Κ. οι φασίστες έκαναν ουσιαστικά ότι ήθελαν. Ξεκινώντας με μια επίθεση στο δημαρχείο της Μπολόνια οι φασιστικές ομάδες σάρωσαν την ύπαιθρο σα δρεπάνι, αναλαμβάνοντας «σωφρονιστικές αποστολές» εναντίον των «κόκκινων» χωριών.  Μετά από αυτή τους την επιτυχία, άρχισαν να επιτίθενται στις πόλεις. Εργατικά σωματεία, γραφεία κοοπερατίβων και αριστερών εφημερίδων καταστράφηκαν στην Τεργέστη, στη Μοντένα και στη Φλωρεντία μέσα στους λίγους πρώτους μήνες του 1921. Όπως γράφει ο Ρόσσι είχαν « τεράστιο πλεονέκτημα σε σχέση με το εργατικό κίνημα σχετικά με την ευχέρεια μεταφοράς και συγκέντρωσης τους…Οι φασίστες ήταν γενικά χωρίς δεσμούς…μπορούσαν να ζουν οπουδήποτε… Οι εργάτες, αντίθετα, είναι δεμένοι με τα σπίτια τους… Αυτό το σύστημα δίνει στον εχθρό κάθε πλεονέκτημα: αυτό του επιτιθέμενου ενάντια στον αμυνόμενο και αυτό του ευκίνητου πολέμου εναντίον του στατικού πολέμου.

Παρόλα αυτά, από το Μάρτιο του 1921, υπήρχαν αυξανόμενα σημάδια άμυνας της εργατικής τάξης. Στο Λιβόρνο, όταν μία εργατογειτονιά (Borgo dei Cappucini) δέχτηκε επίθεση από τους φασίστες, όλοι οι κάτοικοι κινητοποιήθηκαν εναντίον τους, διώχνοντας τους από την πόλη. Τον Απρίλιο, όταν οι φασίστες επιτέθηκαν σε ένα εργατικό κέντρο (Camero del Lavoro), οι εργάτες προχώρησαν σε απεργία στις 14 περικυκλώνοντας τους φασίστες με αποτέλεσμα να σπεύσει ο στρατός για να τους προστατέψει. Από τον Ιούλιο, η εργατικά τάξη είχε σχηματίσει την δική της ένοπλη πολιτοφυλακή- τις Λαϊκές Ομάδες Κρούσης.

Οι Λαϊκές Ομάδες Κρούσης σε δράση

Η πρώτη ορατή δράση των Λ.Ο.Κ. ήταν στο Πιομπίνο, στις 19 Ιουλίου του 1921, όταν επιτέθηκαν σε ένα μέρος φασιστικών συγκεντρώσεων, εγκλωβίζοντας μέσα τους φασίστες. Όταν η βασιλική φρουρά προσπάθησε να επέμβει, αναγκάστηκε και αυτή να παραδοθεί. Οι Λ.Ο.Κ. κράτησαν τους δρόμους για μερικές μέρες μέχρι να αναγκαστούν να αποσυρθούν λόγω των τεράστιων αστυνομικών δυνάμεων.

Στη Σαρζάνα, πήγαν να βοηθήσουν τον τοπικό πληθυσμό που είχε καταφέρει να αιχμαλωτίσει έναν από τους σημαντικότερους ηγέτες των φασιστών, τον Ρενάτο Τίτσι. Όταν μία ομάδα 500 φασιστών προσπάθησε να σώσει τον Τίτσι, οι Λ.Ο.Κ. ήταν εκεί, αναγκάζοντας τους φασίστες να καταφύγουν στην ύπαιθρο. Πάνω από 20 φασίστες σκοτώθηκαν και ο επικεφαλής της ομάδας τους σχολίασε «Η ομάδα, συνηθισμένη τόσο καιρό στο να νικά έναν αντίπαλο που σχεδόν πάντα το έσκαγε ή πρόβαλλε ασθενική αντίσταση, δε μπορούσε και δεν ήξερε πώς να προστατέψει τον εαυτό της.»

Το ξεπούλημα

Όμως, ενώ οι Λ.Ο.Κ. αποκτούσαν ορμή στο δρόμο, προδόθηκαν από το PSI, που το ενδιέφερε περισσότερο η υπογραφή μια συμφωνία «μη-βίας» με τους φασίστες· αυτό σε μία περίοδο που οι φασίστες ήταν ευάλωτοι. Οι μαχητικοί Σοσιαλιστές αναγκάστηκαν από την ηγεσία τους να αποσυρθούν από τις Λ.Ο.Κ., ενώ η CGL διέταξε τα μέλη της να φύγουν από την οργάνωση.

Ένας από τους ηγέτες των συνδικάτων, ο Ματεότι, επιβεβαίωσε το ξεπούλημα στη συνδικαλιστική εφημερίδα Battaglia Sindicale: «Μείνετε στο σπίτι: μην απαντάτε στις προκλήσεις. Ακόμα και η σιωπή, ακόμα και η δειλία, είναι κάποιες φορές ηρωική πράξη.»

Οι κομμουνιστές πήγαν ένα βήμα παραπέρα δημιουργώντας τις δικές τους «ταξικά συνειδητοποιημένες» ομάδες με αποτέλεσμα να αποδεκατίσουν περαιτέρω το κίνημα. Σύμφωνα με τον Γκράμσι « Αυτή η τακτική…απαντούσε στην ανάγκη να μην ελέγχονται τα μέλη του κόμματος από μία ηγεσία που δεν ήταν η ηγεσία του κόμματος.» Σύντομα, είχαν μείνει μόνο 50 τομείς με 6.000 μέλη, με την υποστήριξη της αναρχοσυνδικαλιστικής Συνδικαλιστικής Ένωση Ιταλίας ( Unione Sindicale Italiana- USI)  και  Αναρχικής Ένωσης Ιταλίας (Unione Anarchica Italiana- UAI).

Ένας αριθμός αυτών των τομέων έδρασε ξανά το Σεπτέμβρη στο Πιομπίνο, όταν οι φασίστες, που είχαν κάψει τα γραφεία του PSI (της ίδια οργάνωσης που είχε προδώσει τις Λ.Ο.Κ., πριν από ένα μήνα) αναχαιτίστηκαν από μία αναρχική περίπολο και αναγκάστηκαν να το σκάσουν. Το Πιομπίνο έγινε σύντομα το νευραλγικό κέντρο άμυνας ενάντια στο φασισμό, αμυνόμενο ξανά σε μια νέα φασιστική επίθεση τον Απρίλιο του 1922, πριν τελικά υποταχθεί μετά από μιάμιση ημέρα σφοδρών συγκρούσεων, όταν οι φασίστες με τη βοήθεια της Βασιλικής Φρουράς, κατάφεραν να καταλάβουν τα γραφεία της UAI.

Τον Ιούλιο του 1922, η ρεφορμιστική γενική απεργία για την υπεράσπιση των «αστικών ελευθεριών και του συντάγματος» σήμανε την τελική καταστροφή του εργατικού κινήματος καθώς οι κινητοποιήσεις δε συνοδεύτηκαν, ούτε μπορούσαν να συνοδευτούν, από επιθετική άμεση δράση. Οι φασίστες απλά λειτούργησαν τα μέσα μαζικής μεταφοράς με απεργοσπάστες και έγιναν κύριοι των δρόμων. Με την κατάρρευση της απεργίας, οι φασίστες συγκέντρωσαν τις δυνάμεις τους για να αντιμετωπίσουν τα τελευταία σημεία αντίστασης, ένα από τα οποία, το Λιβόρνο, υποτάχθηκε σε μία δύναμη 2.000 φασιστών.

Μετάφραση του λήμματος Arditi del Popolo από τον ιστότοπο libcom.org

Κοινωνικός μετασχηματισμός ή κατάργηση της κοινωνίας

Κοινωνία: 1. μια ομάδα ατόμων με κοινά έθιμα, πιστεύω κλπ. ή που ζουν κάτω από την ίδια διοίκηση και που θεωρούνται ότι δημιουργούν μια μοναδική κοινότητα... 3. όλοι οι άνθρωποι όταν θεωρούνται πως δημιουργούν μια κοινότητα όπου ο ένας εξαρτάται από τον άλλο. Webster's New World Dictionary

Τίποτα από αυτά που "γνωρίζουμε" δε μπορεί να θεωρηθεί σωστό, καμία από τις αντιλήψεις μας για τον κόσμο δεν πρέπει να θεωρείται ιερή και καλά θα κάναμε να τις αμφισβητούμε όλες. Πολλοί αναρχικοί λένε πως θα δημιουργήσουν μια "νέα", "ελεύθερη" κοινωνία. Άλλα λίγοι αμφισβητούν την ίδια την κοινωνία. Η αντίληψη της κοινωνίας είναι άμορφη και έτσι είναι δύσκολο να ασχοληθούμε με συγκεκριμένες της πτυχές όπως η διακυβέρνηση, η θρησκεία, ο καπιταλισμός και η τεχνολογία. Είναι τόσο ριζωμένη μέσα μας που το να την αμφισβητούμε μας κάνει να αισθανόμαστε ότι αμφισβητούμε την ίδια μας τη φύση, πράγμα που κάνει ακόμα πιο απαραίτητο το να την αμφισβητήσουμε. Με τον να ελευθερώσουμε τους εαυτούς μας από το χαρακτήρα-πανοπλία που καταπιέζει τις επιθυμίες και τα πάθη μας ίσως και να απαιτήσουμε, όχι το μετασχηματισμό της κοινωνίας άλλα την κατάργησή της. Οι παραπάνω ορισμοί του λεξικού καταδεικνύουν πως η κοινωνία είναι μια μοναδική οντότητα που αποτελείται από άτομα που έχουν σχέση (πιθανής έστω) αλληλεξάρτησης, που δηλαδή δε βρίσκουν την ολοκλήρωση στους εαυτούς τους. Αντιλαμβάνομαι την κοινωνία ως ένα σύστημα σχέσεων μεταξύ ανθρώπων που δρουν ( ή υφίστανται τη δράση) μέσω κοινωνικών ρόλων ώστε να αναπαράγουν το σύστημα και τους εαυτούς τους ως κοινωνικά* υποκείμενα.

Η εξάρτηση των κοινωνικών υποκειμένων δεν είναι το ίδιο με τη βιολογική εξάρτηση των βρεφών. Η βιολογική εξάρτηση σταματάει όταν το παιδί αποκτά επαρκείς κινητικές ικανότητες και το συγχρονισμό της όρασης και των χεριών (περίπου σε ηλικία πέντε ετών). Άλλα μέσα σε αυτά τα πέντε χρόνια, οι κοινωνικές σχέσεις της οικογένειας καταστέλλουν τις επιθυμίες του παιδιού, του ενσταλάζουν το φόβο για τον κόσμο και έτσι βυθίζουν τη δυνατότητα για μια γεμάτη, ελεύθερη και δημιουργική ατομικότητα κάτω από τα στρώματα της πανοπλίας που είναι το κοινωνικό άτομο, κάτω από από τη φυσική εξάρτηση που μας κάνει να κρεμιόμαστε ο ένας από τον άλλον ενώ απεχθανόμαστε ο ένας τον άλλο. Όλες οι κοινωνικές σχέσεις έχουν τη βάση τους στην ανικανότητα που παράγεται από την καταπίεση των παθών και των επιθυμιών μας. Η βάση τους είναι η ανάγκη που νιώθουμε ο ένας για τον άλλο, όχι η επιθυμία που νιώθουμε ο ένας για τον άλλο. Έτσι κάθε κοινωνική σχέση είναι μια σχέση αφεντικού/εργαζόμενου  και γιαυτό φαίνονται πάντα, μέχρι του ενός ή του άλλου σημείου, να είναι σχέσεις αντιπαλότητας είτε μεσώ πειραγμάτων, είτε μέσω λογομαχιών, είτε μέσω κανονικών τσακωμών. Πως μπορούμε να μην απεχθανόμαστε αυτούς που χρησιμοποιούμε και να μη μισούμε αυτούς που μας χρησιμοποιούν;

Η κοινωνία δε μπορεί να υπάρξει χωρίς κοινωνικούς ρόλους και αυτός είναι ο λόγος  που η οικογένεια και η εκπαίδευση σε κάποια μορφή είναι ουσιαστικά κομμάτια της κοινωνίας. Το κοινωνικό άτομο δεν παίζει μόνο έναν κοινωνικό ρόλο άλλα αναμιγνύει πολλούς ρόλους δημιουργώντας το χαρακτήρα-πανοπλία που λανθασμένα θεωρείται "ατομικότητα".

Οι κοινωνικοί ρόλοι είναι τρόποι με τους οποίους τα άτομα ορίζονται από ολόκληρο το σύστημα σχέσεων που ονομάζεται κοινωνία, με σκοπό να αναπαράγουν την κοινωνία. Κάνουν τα άτομα χρήσιμα στην κοινωνία με το να τα κάνουν προβλέψιμα, με το να ορίζουν τις δραστηριότητές τους σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας. Οι κοινωνικοί ρόλοι είναι εργασία, με την ευρύτερη έννοια ως δραστηριότητα που αναπαράγει τον κύκλο παραγωγής/κατανάλωσης. Επομένως η κοινωνία είναι η εξημέρωση των ανθρώπων, η μεταμόρφωση πιθανών δημιουργικών, παιχνιδιάρικων, άγριων όντων που μπορούν να συσχετιστούν ελεύθερα σύμφωνα με τις επιθυμίες τους, σε διαστρεβλωμένα όντα που χρησιμοποιούν το ένα το άλλο προσπαθώντας να καλύψουν απεγνωσμένες ανάγκες αλλά που το μόνο που καταφέρνουν είναι η αναπαραγωγή της ανάγκης και του συστήματος που βασίζεται σε αυτή.

" Σύφιλη σε κάθε είδους αιχμαλωσία, ακόμα και αν είναι για το παγκόσμιο καλό, ακόμα και στον κήπο του Μοντεζούμα με τις πολύτιμες πέτρες." Andre Breton

Τα άτομα με ελεύθερο πνεύμα δεν ενδιαφέρονται να συσχετιστούν μέσω κοινωνικών ρόλων. Οι προβλέψιμες, προαποφασισμένες σχέσεις μας προκαλούν ανία και δεν επιθυμούμε να συνεχίσουμε να τις αναπαράγουμε. Είναι αλήθεια ότι προσφέρουν κάποια ασφάλεια, σταθερότητα και (ψευτο-) ζεστασιά αλλά με τι κόστος! Θέλουμε την ελευθερία να δημιουργούμε σχέσεις σύμφωνα με τους  μη καταπιεσμένους πόθους μας, με την ύπαρξη όλων των δυνατοτήτων, με τη φλόγα των απεριόριστων παθών μας. Και μια τέτοια ζωή βρίσκεται έξω από κάθε σύστημα προβλέψιμων, προαποφασισμένων σχέσεων.

 Ένας κόσμος ελεύθερης δημιουργίας σχέσεων από άτομα που δεν καταπιέζονται θα είναι ένας κόσμος ελεύθερος από την κοινωνία. Όλες οι αλληλεπίδρασης θα αποφασίζονται άμεσα. Όλες από τα άτομα που εμπλέκονται σύμφωνα με τις επιθυμίες τους και όχι από τις αναγκαιότητες ενός κοινωνικού συστήματος. Θα τείνουμε να προκαλούμε έκπληξη, ευχαρίστηση, να θυμώνουμε ο ένας τον άλλο, να εγείρουμε πραγματικό πάθος παρά απλή βαρεμάρα, ικανοποίηση, αηδία και ασφάλεια. Κάθε συνάντηση θα είναι η πιθανότητα μιας καταπληκτικής εμπειρίας η οποία δεν μπορεί να υπάρξει  εκεί που οι περισσότερες σχέσεις δημιουργούνται  με τη μορφή κοινωνικών σχέσεων. Έτσι, αντί να μείνω αιχμάλωτος σε αυτόν τον " κήπο με τις πολύτιμες πέτρες" που ονομάζεται κοινωνία, επιλέγω να αγωνιστώ για την κατάργηση της κοινωνίας  και αυτό έχει αρκετές επιπτώσεις στο πως αντιλαμβάνομαι την "επανάσταση" (χρειάζεται ένας καλύτερος ορισμός).

Ο αγώνας για το μετασχηματισμό της κοινωνίας είναι ένας αγώνας για την κατάκτηση της εξουσίας, γιατί ο στόχος του είναι το πάρσιμο του ελέγχου του συστήματος των κοινωνικών σχέσεων, δηλαδή της κοινωνίας ( ένα στόχο που θεωρώ μη ρεαλιστικό καθώς το σύστημα είναι πλέον πέρα από τον έλεγχο του οποιουδήποτε). Ως τέτοιος, δε μπορεί να είναι ένας αγώνας του ατόμου. Χρειάζεται μαζική ή ταξική δραστηριότητα. Τα άτομα πρέπει να προσδιορίσουν τους εαυτούς τους ως κοινωνικά όντα, καταπιέζοντας τις ατομικές τους επιθυμίες που δε χωρούν στον "ανώτερο στόχο" του κοινωνικού μετασχηματισμού.

 Ο αγώνας για την κατάργηση της κοινωνίας είναι αγώνας για την κατάργηση της εξουσίας. Είναι ουσιαστικά ο αγώνας των ατόμων να ζήσουν ελεύθερα από κοινωνικούς ρόλους και κανόνες, να ζήσουν τις επιθυμίες τους με πάθος, να ζήσουν όλα τα καταπληκτικά πράγματα που μπορούν να φανταστούν. Οι ομαδικές δράσεις και αγώνες είναι κομμάτι αυτού του αγώνα, αλλά προέρχονται από τους τρόπους που οι επιθυμίες τον ατόμων ενισχύονται και διαλύονται όταν αρχίζουν να πνίγουν τα άτομα. Το μονοπάτι αυτού του αγώνα δε μπορεί να χαρτογραφηθεί γιατί η βάση του είναι η σύγκρουση μεταξύ των επιθυμιών του ατόμου με ελεύθερο πνεύμα και των απαιτήσεων της κοινωνίας. Αλλά αναλύσεις των τρόπων που η κοινωνία μας πλάθει** και των αποτυχιών και επιτυχιών των προηγούμενων εξεγέρσεων μπορούν να γίνουν.

Οι τακτικές που χρησιμοποιούνται ενάντια στην κοινωνία είναι όσες και τα άτομα που συμμετέχουν άλλα όλοι μοιράζονται το στόχο της υπονόμευσης  του κοινωνικού ελέγχου και καθορισμού και της απελευθέρωσης των ατομικών επιθυμιών και παθών. Η απροβλεψιμότητα του χιούμορ και του παιχνιδιού είναι ουσιαστική, δημιουργώντας ένα Διονυσιακό χάος. Παίζοντας με τους κοινωνικούς ρόλους με τρόπο που να υπονομεύει την κοινωνική τους χρησιμότητα, που τους αντιστρέφει, είναι μια αξιόλογη πρακτική. Ας αντιμετωπίσουμε την κοινωνία με τους εαυτούς μας, τις μοναδικές επιθυμίες και τους μοναδικούς πόθους μας, σε μια λογική ότι δεν πρόκειται να ενδώσουμε σε αυτήν η να επικεντρώσουμε σε αυτήν τις δραστηριότητές μας, αλλά ότι πρόκειται να ζήσουμε με τους δικούς μας όρους.

Η κοινωνία δεν είναι μια ουδέτερη δύναμη. Οι κοινωνικές σχέσεις υπάρχουν μόνο μέσω της καταπίεσης των πραγματικών επιθυμιών και πόθων των ατόμων, μέσω της καταστολής όλων αυτών των πραγμάτων που κάνουν πιθανή τη δημιουργία ελεύθερων σχέσεων. Κοινωνία σημαίνει εξημέρωση, η μεταμόρφωση των ατόμων σε χρηστική αξία και του ελεύθερου παιχνιδιού σε εργασία. Η δημιουργία ελεύθερων σχέσεων μεταξύ των ατόμων που αρνούνται και αντιστέκονται στην εξημέρωση υπονομεύει όλη την κοινωνία και ανοίγει όλες τις δυνατότητες. Και για αυτούς που θεωρούν ότι μπορούν να φτάσουν στην ελευθερία με μια απλή κοινωνική επανάσταση, δανείζομαι τα λόγια του Renzo Novatore:

"Εσείς περιμένετε την Επανάσταση! Ας είναι! Η δική μου έχει ξεκινήσει προ καιρού! Όταν θα είστε έτοιμοι- Θεέ μου τι μεγάλη αναμονή!- δε θα μου προκαλεί αποστροφή το να μοιραστώ μαζί σας ένα μέρος δρόμου.Άλλα όταν θα σταματήσετε, εγώ θα συνεχίσω την τρελή και θριαμβευτική μου πορεία προς τη μεγαλειώδη και υπέρτατη κατάκτηση του Τίποτα!"***

1. Η έντονη υπογράμμιση κάποιων λέξεων είναι έργο του συγγραφέα.

2. Στα αγγλικά χρησιμοποιείται η λέξη "mold" που εκτός από πλάθω σημαίνει και μουχλιάζω.

3. Από το έργο του Renzo Novatore με τίτλο  "Ο Εικονοκλαστικός Ατομικισμός μου"

Πρόκειται για άρθρο του Feral Faun,το οποίο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Anarchy: A Joyrnal of Desire Armed (τεύχος 25), το καλοκαίρι του 1990.

Πηγή στα αγγλικά: Social transformation- or the abolition of society, antipolitics.net

Μετάφραση στα ελληνικά: Parabellum



http://theparabellum.squat.gr/